Bảo h.iểm xã hội (BHXH) TP.HCM nêu 7 lý do mà người lao động cần cân nhắc được, m.ất khi nhận BHXH một lần, tránh ‘lợi trước mắt, thiệt thòi lâu dài’.
B.áo Thanh Niên đăng tải bài viết “7 lý do cân nhắc được, m.ất khi nhận Bảo h.iểm xã hội một lần” có nội dung như sau:
Theo BHXH TP.HCM, hiện người lao động nhận BHXH một lần có xu hướng tăng cao nhằm để g.iải quyết nhu cầu tài chính trước mắt. Tuy nhiên, về lâu dài, việc nhận bảo h.iểm xã hội một lần sẽ khiến người lao động bị thiệt thòi, nhất là khi họ kh.ông còn trong hệ thống BHXH được nhà nước bảo hộ.
Cơ quan BHXH đưa ra 7 lý do mà người lao động cần cân nhắc. Cụ thể:
Thứ nhất, s.ố t.iền khi nhận BHXH một lần ít hơn nhiều so với s.ố t.iền đã đóng BHXH. Cụ thể, một năm mức đóng bằng 22% x 12 tháng = 2,64 tháng lương.
Trong khi đó, người lao động chỉ nhận được s.ố t.iền BHXH một lần tương ứng 1,5 tháng lương cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng lương cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Thứ hai, thời gian đóng BHXH đã được tính hưởng BHXH một lần kh.ông được tính thời gian l.àm cơ sở tính hưởng các chế độ khác.
Thứ ba, người dân m.ất cơ hội được hưởng lương hưu hằng tháng khi hết tuổi lao động hoặc nếu đủ điều kiện hưởng thì mức hưởng lương hưu thấp, do bị trừ đi thời gian đóng BHXH đã nhận một lần.
Thứ tư, người lao động kh.ông có lương hưu hằng tháng để trang trải cuộc s.ống khi về già và phải s.ống phụ thuộc vào con cái hoặc người thân khi kh.ông còn khả năng lao động.
Thứ năm, m.ất cơ hội tham gia BHYT 5 năm liên tục để được hưởng quyền lợi với các dịch vụ y tế kỹ thuật cao và thuốc đắt t.iền.
Thứ sáu, m.ất cơ hội được cấp thẻ BHYT miễn phí (với mức hưởng 95% chi phí khám chữa bệnh) trong suốt thời gian hưởng lương hưu để chăm sóc sức khoẻ.
Thứ bảy, thân nhân kh.ông được hưởng trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất nếu người đã nhận BHXH một lần kh.ông may q.ua đ.ời.
Ngoài những lý do trên, người lao động phải tự chi trả chi phí khám chữa bệnh nếu kh.ông may bị ốm đau, t.ai n.ạn trong thời gian chờ hưởng BHXH một lần (12 tháng).
Như Thanh Niên đã th.ông tin, từ đầu tháng 4.2022 đến nay, nhiều cơ quan BHXH trên địa bàn TP.HCM, nhất là tại các địa phương như TP.Thủ Đức, H.Củ Chi, H.Hóc Môn, Q.12… xảy ra t.ình trạng áp lực g.iải quyết hồ s.ơ do s.ố lượng người lao động đến l.àm thủ tục hưởng BHXH một lần tăng mạnh.
Riêng 3 tháng đầu năm, t.ỷ lệ người lao động l.àm hồ s.ơ nhận Bảo h.iểm xã hội một lần tăng khoảng 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Một trong những lý do chính mà xảy ra t.ình trạng này chính là vì sau một thời gian dài chịu hệ lụy của dịch Co.vid-19, người lao động cần khoản t.iền trang trải s.inh hoạt phí trước mắt.
Tiếp đến, b.áo Vnexpress th.ông tin thêm trong bài đăng “Người bắt đầu đóng bảo h.iểm từ năm 2025 có thể kh.ông được rút một lần”. Cụ thể như sau:
Lao động gia nhập hệ thống từ ngày Luật Bảo h.iểm xã hội sửa đổi có hiệu lực (dự kiến 1/1/2025) kh.ông được rút một lần, theo đề xuất của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội.
Sau chỉ đạo hô.m 24/7 của Thường trực Chính phủ về việc đưa ra nhiều phương án hạn chế rút BHXH một lần, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã xây dựng hai phương án để trình các cơ quan.
Phương án một, việc rút BHXH một lần sẽ g.iải quyết với hai nhóm lao động khác nhau.
Nhóm đóng BHXH trước khi Luật bảo h.iểm xã hội sửa đổi có hiệu lực (trước 1/1/2025) sau 12 tháng nghỉ việc mà kh.ông tiếp tục tham gia thì được rút một lần. Quy định này kế thừa Nghị quyết 93 năm 2015 của Quốc hội để lao động được chọn bảo lưu thời gian đóng hoặc rút nếu có nhu cầu. Nếu chọn bảo lưu, lao động sẽ hưởng thêm các quyền lợi.
Nhóm tham gia sau ngày Luật sửa đổi có hiệu lực kh.ông được rút BHXH một lần, trừ người đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng để hưởng lương hưu; ra nước ngoài định cư hoặc mắc một trong những bệnh nguy h.iểm đến tính mạng.
Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đ.ánh giá phương án này mang tính bền vững cho lưới an s.inh, kh.ông ảnh hưởng tới 17,5 tr.iệu người đang tham gia BHXH nên sẽ ít gặp p.hản ứng. Những năm đầu có thể kh.ông g.iảm được lượng người rút BHXH một lần, nhưng từ năm 2030 trở đi có thể g.iảm một nửa.
Phương án hai, lao động tham gia BHXH dưới 20 năm mà sau 12 tháng kh.ông tiếp tục đóng BHXH bắt buộc, kh.ông đóng BHXH tự nguyện nếu có yêu cầu thì được rút một lần nhưng kh.ông quá 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất. Thời gian còn lại được bảo lưu để tiếp tục tham gia hệ thống an s.inh và hưởng chế độ.
Bộ Lao động Thương binh và Xã hội tính toán phương án này hài hòa quyền lợi người tham gia với chính sách an s.inh lâu dài, tránh gây p.hản ứng kh.ông t.ốt. Lượt người hưởng có thể kh.ông g.iảm nhiều nhưng vẫn giữ chân được lao động ở lại lưới an s.inh. Nếu sau này họ tiếp tục đóng BHXH thì được cộng nối thời gian đóng để hưởng quyền lợi.
Song cơ quan này lo ngại dễ tạo ra t.ình trạng “hưởng chạy luật”, nghĩa là lao động ồ ạt rút một lần trước khi luật có hiệu lực thi hành.
Thống kê giai đoạn 2016-2022 gần 4,85 tr.iệu người rời bỏ hệ thống an s.inh. Trong s.ố này, 1,3 tr.iệu người quay trở lại, tiếp tục đi l.àm và đóng BHXH; gần 3,55 tr.iệu người chưa quay trở lại; 907.000 lao động từng rút hai lượt; hơn 61.000 người rút ba lượt.
Gần 91% lao động rút BHXH một lần l.àm việc trong doanh n.ghiệp; 8% l.àm ở khu vực nhà nước và hơn 1% tham gia BHXH tự nguyện. Theo cơ quan quản lý, lao động khối tư nhân và FDI chịu áp lực công việc lớn nên thường có tâm lý “nhảy việc”. Họ thường chọn nhận trợ cấp thất n.ghiệp hoặc hưởng BHXH một lần trong thời gian tìm kiếm việc l.àm mới.
Dự thảo Luật Bảo h.iểm xã hội sửa đổi trình Chính phủ hô.m 11/7, dự kiến trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp Quốc hội tháng 10/2023, th.ông qua tại kỳ họp tháng 5/2024 và có hiệu lực từ 1/1/2025.
Theo Sở Hữu Trí Tuệ
– https://thanhnien.vn/7-ly-do-can-nhac-duoc-mat-khi-nhan-bao-hiem-xa-hoi-mot-lan-1851446865.htm
– https://vnexpress.net/nguoi-bat-dau-dong-bao-hiem-tu-nam-2025-co-the-khong-duoc-rut-mot-lan-4634755.html
