Thảo năm nay ba mươi lăm tuổi. Cô sống một mình trong căn nhà nhỏ ven sông, làm nghề đan lát thủ công. Người làng ai cũng thương, vì Thảo hiền lành, đảm đang, nhưng vẫn lẻ bóng. Không phải vì cô xấu, mà vì ngày trước lo nuôi mẹ bệnh, nuôi em ăn học, nên tuổi xuân cứ lặng lẽ trôi qua. Giờ mẹ đã mất, em gái lập gia đình ở xa, Thảo vẫn sống một mình, sớm tối với giàn hoa giấy trước hiên.
Ngày hôm ấy, trời đổ mưa rào. Thảo đang ngồi đan giỏ tre trong lán nhỏ dựng tạm bên đường để bán hàng thì thấy một ông cụ ăn mặc rách rưới, lưng còng, tay chống gậy run run, dầm mưa bước đi. Người qua đường ai cũng vội vã, không ai dừng lại. Nhìn dáng ông run lập cập, Thảo buông giỏ tre xuống, chạy ra gọi:
– Ông ơi, mưa to lắm, vào đây trú tạm với con đã.
Ông cụ ngẩng lên. Khuôn mặt nhăn nheo vì tuổi tác, đôi mắt lờ mờ nhìn Thảo, giọng khàn đặc:
– Con… con gọi ta sao?
– Vâng, vào đây đi ông, ướt hết rồi.
Thảo dìu ông vào lán. Cô lấy chiếc khăn bông cũ lau mặt, lau tay cho ông. Mưa vẫn xối xả ngoài kia, gió lùa vào lạnh buốt. Thảo rót chén trà nóng, đặt vào tay ông:
– Ông uống cho ấm người.
Ông cụ ngồi yên, hai tay run run cầm chén trà. Một lát sau, ông thở dài:
– Con tốt bụng quá. Lâu lắm rồi mới có người cho ta uống trà.
Thảo mỉm cười, tiếp tục đan giỏ. Bỗng ông hỏi:
– Con gái, sao giờ này vẫn chưa lấy chồng?
Thảo khựng tay, cười buồn:
– Dạ… con cũng không biết. Duyên chưa tới, chắc vậy.
Ông cụ im lặng, ánh mắt xa xăm. Mưa ngớt dần, ông đặt chén trà xuống, từ từ đứng dậy. Thảo đỡ lấy tay ông:
– Ông đợi mưa tạnh hẳn rồi hãy đi, ngoài đường trơn lắm.
Ông cụ gật đầu, bàn tay khô gầy siết nhẹ tay cô:
– Con là người tốt. Ông không có gì cho con… à mà…
Ông lục túi áo rách, móc ra một túi nhỏ màu nâu đã sờn. Thảo xua tay:
– Con không lấy đâu, ông giữ mà tiêu.
Nhưng ông cụ vẫn đặt túi vào tay cô, giọng thì thào:
– Đây không phải tiền. Là một thứ quý hơn cả tiền bạc. Con cứ giữ đi, đến lúc cần sẽ biết giá trị.
Nói rồi, ông khập khiễng rời khỏi lán, hòa vào màn mưa lất phất ngoài kia. Thảo nhìn theo bóng dáng lom khom ấy mà thấy nghèn nghẹn.
Buổi tối hôm đó, Thảo mở túi vải ra. Bên trong chỉ có một mảnh giấy đã ngả vàng. Cô nhẹ nhàng mở ra đọc, từng nét chữ nghiêng nghiêng run rẩy:
“Người cho đi lòng tốt, rồi sẽ nhận lại bình an. Khi con cô đơn nhất, hãy ngước lên trời, ắt có câu trả lời.”
Thảo cất mảnh giấy vào ngăn tủ nhỏ, lòng vẫn không hiểu hết ý nghĩa. Nhưng từ hôm đó, cô thấy lạ lắm. Hàng giỏ tre của cô bán đắt hơn hẳn, khách quen khách lạ ghé mua liên tục. Một tuần sau, có đoàn thiện nguyện từ thành phố về đặt hàng ngàn chiếc giỏ tre, giỏ mây để làm quà tặng môi trường. Cô làm không xuể, phải nhờ thêm người trong xóm cùng đan.
Chiều muộn hôm ấy, khi Thảo đang bê bó tre ra trước sân, một chiếc xe ô tô đen bóng dừng lại trước cổng. Từ trên xe bước xuống một người đàn ông khoảng bốn mươi, mặc sơ mi trắng, gương mặt đăm chiêu nhưng hiền lành. Anh hỏi:
– Cho tôi hỏi, ai là Thảo ạ?
Thảo ngạc nhiên, lau tay rồi bước ra:
– Dạ, tôi là Thảo. Anh cần mua giỏ tre ạ?
Người đàn ông mỉm cười, mắt ánh lên sự xúc động:
– Không. Tôi… tôi tới để tìm ân nhân cứu bố tôi hôm trước.
Thảo tròn mắt:
– Ơ… bố anh?
Anh gật đầu, kể lại rằng ông cụ hôm ấy chính là bố anh – một người giàu có nhưng không thích sống cùng con cháu, thường cải trang giản dị đi dạo khắp nơi. Hôm đó, ông bị trúng mưa, ngất xỉu khi về gần tới nhà. Trong lúc tỉnh lại, ông chỉ nói đúng một câu: “Tìm cô gái bán giỏ tre cho bố. Đó là người tốt, con hãy thay bố chăm sóc nó.”
Nói rồi, người đàn ông cúi đầu trước Thảo. Anh xin phép được đến thăm cô thường xuyên. Từ những lần trò chuyện, hai người dần hiểu và quý mến nhau. Mảnh giấy năm nào Thảo vẫn giữ, như một lá bùa bình an nhắc cô sống lương thiện.
Một năm sau, họ tổ chức đám cưới giản dị mà ấm áp. Trong ngày vu quy, Thảo ngước nhìn lên trời xanh, khẽ mỉm cười. Lời ông cụ vẫn văng vẳng bên tai:
“Người cho đi lòng tốt, rồi sẽ nhận lại bình an.”
Và quả thật, thứ cô nhận lại, còn hơn cả bình an – đó là một bến đỗ yêu thương suốt cuộc đời.
