Đám cưới sang trọng bậc nhất vùng quê hôm đó khiến cả huyện kéo nhau đến xem. Cô dâu xinh như hoa hậu, chú rể là giám đốc công ty nội thất, gia đình hai bên môn đăng hộ đối…
Ngày rằm tháng Sáu, cả xã Phú Lâm tưng bừng vì đám cưới Linh – cô dâu xinh như hoa hậu, con gái duy nhất của vợ chồng ông Khải bà Hạnh, chủ cửa hàng vật liệu xây dựng lớn nhất huyện. Rạp cưới dựng kín sân đình, cổng hoa cao gần ba mét, nến thơm và dàn nhạc sống rộn ràng. Ai cũng bảo nhà gái “môn đăng hộ đối” với nhà trai: chú rể Quân là giám đốc một công ty nội thất vừa mở thêm chi nhánh, bố mẹ anh đều là cán bộ hưu trí mẫu mực.
Trong không khí nô nức ấy, một cụ bà quần áo vá sửa, tay ôm chiếc nón lá rách lặng lẽ đứng tựa gốc bằng lăng cạnh cổng. Tóc bà bạc phơ, môi khô nứt. Mỗi khi có người đi ngang bình nước mát, bà run run giơ tay:
— Cho… xin một ngụm nước…
Tiếng đàn, tiếng pháo điện át lời van xin. Dăm ba khách mời cau mặt xua:
— Bà tránh ra, ảnh hưởng phong thuỷ ngày cưới!
— Ăn xin cũng phải biết chỗ chứ!
Linh đang chụp ảnh lưu niệm với nhóm phù dâu thì tình cờ quay đầu. Ánh mắt cô dừng lại đúng khoảnh khắc cụ bà bị đẩy khẽ, loạng choạng bấu cổng hoa. Trong giây lát, Linh chết sững. Chiếc ly pha lê trong tay cô rơi xuống, vỡ choang.
Bà Hạnh – mẹ nuôi – ngạc nhiên gọi khẽ:
— Con sao thế Linh?
Nhưng Linh đã bước như chạy về phía người phụ nữ nghèo khổ. Cả thân váy cưới trắng muốt quệt đầy bụi đường đất. Đến gần, cô khựng lại, đôi môi run rẩy, ánh mắt mâu thuẫn dữ dội:
— Bà… không… Nhầm rồi… Tôi không quen bà!
Cụ bà ngước lên, đôi mắt đục mờ bỗng long lanh:
— Linh con ơi… Mẹ đây…
Bà chạm vào tà váy, giọng tha thiết. Linh giật lùi một bước. Hàng trăm ánh nhìn đổ dồn. MC trên sân khấu khựng micro, tiếng nhạc lặng dần chỉ còn xì xào bàn tán.
Ông Khải – bố nuôi – bước nhanh tới, cau mặt:
— Linh, con đang làm gì vậy?
Cô cắn môi, cúi gằm:
— Con… không biết người này…
Câu nói vừa dứt, mắt ông Khải đỏ ngầu. Ông từng âm thầm tìm hiểu, biết xuất thân thật của Linh nhưng tôn trọng quá khứ cô giấu kín. Giờ đây, điều khiến ông đau nhất không phải bí mật lộ ra, mà là sự chối bỏ lạnh lùng của đứa con gái mình nâng niu:
— Không biết? Vậy con còn nhớ cái khăn rằn cũ mài con ôm mỗi lần sốt? Con nói “mẹ ruột đan cho” đấy! Con đã quên tấm khăn, hay quên luôn cả chữ mẹ?
Linh giật mình, ngẩng lên. Cụ bà run rẩy mở nón, lấy chiếc khăn rằn bạc phếch:
— Khăn mẹ giữ hai mươi mấy năm… Chỉ ước nhìn con mặc váy cưới… Mẹ đi lượm ve chai, không dám vào… chỉ xin hớp nước, đỡ khát…
Cả rạp im phăng phắc. Linh quỳ sụp, ôm chân bà:
— Mẹ ơi, con sai rồi! Con sợ bị cười, sợ Quân và gia đình anh ấy coi thường… Con… bất hiếu!
Cụ bà luống cuống vuốt tóc con gái:
— Mẹ không trách. Chỉ cần con hạnh phúc…
Từ sân khấu, Quân đã xuống tự lúc nào. Anh đỡ Linh dậy, kiên định nhìn quanh:
— Con người ta quý ở tấm lòng, không phải phông bạt. Em ấy giấu vì mặc cảm, em ấy nhận lỗi rồi, xin mọi người hãy bao dung!
Bà Lan – mẹ chú rể – gật đầu, nắm tay Linh:
— Mẹ làm dâu cũng nghèo khó, từng mặc cảm đủ điều. Quan trọng là con sống tốt. Mẹ mong có thêm… hai người mẹ, chứ không mất ai.
Ông Minh – bố chú rể – chậm rãi rót ly trà, đưa cụ bà:
— Bác uống cho khỏi khô giọng. Hôm nay là ngày vui của các cháu, xin bác ở lại chứng hôn cho chúng.
Ông Khải nghe thế, mắt ướt nhưng giọng dứt khoát:
— Linh, bố trách con vì đã chối bỏ ruột rà, nhưng bố chưa bao giờ hối hận khi nhận con. Gia đình này đủ rộng để bốn thân già cùng che chở hai đứa.
Bà Hạnh lau nước mắt, cẩn thận phủi bụi váy cho Linh, nhẹ nhàng:
— Con sửa sai vẫn kịp. Đi thay lại giày, lát nữa hai mẹ sẽ dắt con vào lễ đường.
Khách mời lặng đi trước khoảnh khắc ấy. Không khí căng thẳng tan dần, nhường chỗ cho những tràng pháo tay rời rạc rồi rộ lên ấm áp.
Lễ cưới tiếp tục dưới ánh chiều nghiêng. Trên sân khấu, MC giới thiệu “cô dâu Linh sẽ bước vào cùng mẹ ruột và mẹ nuôi”. Hai cụ bà, một người áo dài lụa hồng, một người áo nâu vá sửa, dắt tay con gái trong tiếng nhạc du dương. Chú rể đứng đợi, mắt hoe đỏ.
Khi nghi thức rót rượu giao bôi kết thúc, Linh nâng micro nghẹn ngào:
— Con cảm ơn bố mẹ nuôi đã nuôi dưỡng, cảm ơn bố mẹ chồng đã bao dung, và xin lỗi mẹ ruột vì những năm con trốn tránh. Hôm nay, con xin phép tự tay rót “ngụm nước” mời mẹ, để lòng mẹ thôi đắng.
Cô chậm rãi rót chén nước lọc trong veo, đặt vào tay mẹ ruột. Cụ bà mỉm cười, đôi mắt già nua sáng ngời.
Tiếng vỗ tay vang dội. Nhiều người nhìn thấy giọt nước rơi trên mu bàn tay nhăn nheo kia lấp lánh như pha lê.
Một năm sau, trên con ngõ nhỏ thị trấn, quán cơm “Gia đình” khai trương. Tấm biển sơn trắng có dòng chữ: “Ai đói, ghé ăn; ai khát, xin cứ vào uống một ngụm nước.”
Chủ quán là vợ chồng Linh – Quân. Bên trong, hai cụ bà ngồi nhặt rau, thỉnh thoảng tranh nhau bỏ thêm thịt vào tô cơm cho khách nghèo. Câu chuyện ồn ào năm nào giờ được kể lại như bài học giản dị: Tình thân rộng hơn sĩ diện, và một ngụm nước chan hoà yêu thương có thể làm dịu mọi đắng cay.
