Cả họ cười nhạo khi tôi đi làm công nhân – 6 năm sau, họ xếp hàng trước cổng xưởng tôi để xin một cơ hội sống
6 năm trước, khi tôi chọn đi làm công nhân thay vì học đại học, cả họ hàng không ai thèm giấu nụ cười khinh thường.
Dì ba chép miệng:
“Đời nó coi như bỏ!”
Anh họ nhếch mép:
“Đợi nó lấy chồng rồi mở sạp rau bán ngoài chợ thôi!”
Thậm chí, mỗi lần ăn giỗ, họ cố tình hỏi tôi những câu móc mỉa:
“Làm công nhân cực lắm hả? Một tháng được nổi 5 triệu không con?”
Tôi âm thầm chịu đựng.
Cúi đầu làm việc, học hành, rồi vay vốn mở xưởng cơ khí.
6 năm, từ cô công nhân tay lấm, tôi trở thành giám đốc của một doanh nghiệp gia công lớn nhất khu công nghiệp.
Đúng lúc kinh tế khủng hoảng, thất nghiệp tràn lan, cả họ lũ lượt kéo lên xin việc.
Ngày hôm ấy, hơn 10 người lố nhố trước cổng công ty tôi.
Trong số đó, có người từng nhổ toẹt vào giấc mơ nhỏ nhoi của tôi năm xưa.
Họ rụt rè cầm đơn xin việc, ánh mắt né tránh, giọng lí nhí:
“Em cho tụi chị cơ hội làm lại… Dù chỉ là quét rác cũng được…”
Tôi nhìn họ.
Không phải với ánh mắt hằn học, mà bằng sự điềm nhiên đã chắt chiu qua năm tháng.
Tôi gật đầu:
“Tôi sẽ cho các anh chị một cơ hội.”
Họ thở phào. Nhiều người suýt bật khóc.
Nhưng tôi chưa nói hết.
Tôi yêu cầu:
Hợp đồng thử việc 6 tháng, mức lương thấp nhất khung.
Làm ở bộ phận nặng nhọc nhất: bốc xếp kho hàng, ca đêm.
Đánh giá từng tháng, chỉ cần chểnh mảng hay thái độ tệ lập tức sa thải không báo trước.
Phải ký cam kết không đòi hỏi, không kiện tụng, nếu bị cho nghỉ việc bất kỳ lúc nào.
Cả đám người chết lặng.
Anh họ tôi – người từng chê tôi “ăn cơm hộp” – mặt xám ngoét, tay run run cầm bút ký vào bản cam kết.
Tôi mỉm cười nhạt, lạnh lùng nói:
“Năm xưa, tôi cũng bắt đầu như thế.
Không ai chìa tay ra giúp, nên bây giờ… các anh chị cũng tự đứng dậy như tôi từng làm.”
Trong những ngày sau đó, tôi thản nhiên nhìn cảnh chị họ còng lưng đẩy hàng trong đêm lạnh, chú họ vác nặng mướt mồ hôi, dì ba – người hay mỉa mai nhất – gục xuống trong kho khi làm ca đêm.
Không oán hận.
Không hả hê.
Chỉ là công bằng.