Tôi đưa My đi khám thai vào một buổi sáng Hà Nội mưa lâm thâm như đã lâu không tìm được nắng. Những con đường trước cổng bệnh viện phụ sản loang lổ vệt bánh xe, tiếng còi xe cấp cứu dội vào nhau như những mảnh kính vỡ. My ôm bụng, chiếc áo khoác len mỏng xộc xệch, mắt nhìn thẳng nhưng lâu lâu lại liếc tôi, kiểu nhìn xin lỗi của một đứa em vẫn quen nhõng nhẽo mà nay bỗng dưng thành người mẹ.
“Anh Kiên, anh đừng lo,” My nói nhỏ, “em khỏe mà. Chỉ… hồi hộp thôi.”
Tôi cười lấy lệ. Tôi bảo nó: “Vào làm siêu âm xong, đưa anh xem, nhé?” Nó gật đầu, và biến mất vào dòng người đang nhích từng bước trước cửa phòng khám. Tôi đứng lại ngoài hành lang, giữa một rừng mùi cồn, mùi thuốc sát khuẩn và mùi mưa ẩm.
Hai tháng trước, vào đúng ngày Hà Nội đổ mưa như thế này, tôi và An chia tay. Không có lời quát tháo, không có bát đĩa vỡ, chỉ là hai người ngồi nhìn nhau qua một cái bàn, như nhìn qua một cái hồ mà đáy hồ bị sương phủ kín. Tôi, như mọi lần, lưỡng lự. Còn An, như mọi lần, chỉ nói một câu: “Em mệt rồi.” Rồi cô đứng dậy, đi ra cửa, cái bóng lưng mảnh như sợi mưa. Tôi nghĩ những cuộc tình kết thúc như vậy mới đáng sợ: không một tiếng đóng sầm, chỉ có một khoảng im lặng, và sau đó là tiếng chuông điện thoại không bao giờ đổ nữa.
Tôi nhét tay vào túi, lẩn vào góc hành lang nơi có chiếc ghế inox dài. Người đàn ông bên cạnh tôi ôm một bó hoa cúc nhỏ, nhịp chân bồn chồn. Một cô gái trẻ mắt vẫn còn kẻ tuyến, tay ôm tờ giấy hướng dẫn xét nghiệm như ôm một bí mật. Bệnh viện luôn đầy những câu chuyện người ta không kể, tôi nghĩ, và rồi mắt tôi dừng lại ở đầu hành lang.
An.
Cô xuất hiện ở cuối hành lang, không mang chiếc túi da quen thuộc mà ôm sát vào ngực một tập hồ sơ trắng, trên cùng là tờ phim siêu âm đen trắng. Mái tóc cô búi gọn, gò má hốc đi, nhưng tôi vẫn nhận ra đôi mắt ấy—đôi mắt từng nhìn tôi như nhìn một cửa sổ mở ra bầu trời. Chúng tôi đứng đối diện nhau cách một quãng người, thời gian như hụt chân. Tôi còn chưa kịp đứng lên thì An đã giật mình quay mặt đi, ép tờ phim vào ngực như sợ ai giật mất, rồi rảo bước. Không, không phải rảo: là bỏ chạy. Cô đi nhanh đến mức đôi giày như gõ vào nền đá hoa chát chúa.
Tôi cũng bật dậy. Có thứ gì đó sâu trong tôi—không phải lòng tự trọng, không phải chủ quyền đàn ông—mà là một tiếng gọi hoảng hốt: “Có lẽ nào…?” Chúng tôi mới chia tay được hai tháng. Nếu An… tôi nuốt khan. Tôi đi, rồi chạy. Tiếng gọi “An!” trong cổ họng tôi bị khẩu trang và mùi cồn bóp nghẹt. An rẽ qua khúc cua dẫn ra cầu thang bộ. Tôi đuổi kịp khi cô dừng ở chiếu nghỉ, tay run run đặt tờ phim siêu âm vào túi hồ sơ.
“An.” Tôi nói đủ nhỏ để không làm cô giật mình lần nữa. “Đừng chạy nữa. Anh…” Tôi không biết nói gì. Anh cái gì? Anh xin lỗi? Anh vẫn yêu em? Anh hỏi: “Em… đang bầu à?”
An ngẩng lên, đôi mắt lóe lên rồi tắt, như một bóng đèn bị chập. “Anh đi đi,” cô nói, giọng khản. “Đừng làm ồn. Ở đây… không nên.”
Tôi đưa tay, như sợ nếu chạm vào sẽ bắn điện, rồi lại thu về. “Nếu… nếu con là của anh—”
“Không phải.” Cô cắt lời, nhanh và lạnh. “Không phải của anh.” Cô ôm chặt hồ sơ, như đặt một hòn đá làm chặn giấy cho những câu nói khỏi bay. “Anh về đi.”
Tôi đứng im. Những mạch máu hai bên thái dương đập dập dồn. Tôi dám chắc lúc ấy trông tôi như một thằng hề—không biết bỏ tay vào đâu, không biết ánh mắt phải nhìn chỗ nào. “Thế… em chạy đi làm gì?” Tôi không kìm được. “Nhìn thấy anh, em chạy. Em sợ anh?” Rồi tôi tự ghét mình vì câu hỏi trẻ con.
An nhắm mắt một thoáng. Khi mở ra, ánh nhìn cô đã khác, như cô vừa quyết định xong một cuộc bỏ phiếu trong đầu. “Không phải sợ,” cô nói, “mà là không muốn. Không muốn… gặp anh trong hoàn cảnh này.”
Tôi hỏi: “Hoàn cảnh nào?”
Cô thở dài. Đôi vai nhỏ hơi trĩu xuống. Khoảnh khắc ấy, trông An như một người lính mệt mỏi sau một ngày dài, không còn sức để dựng khiên che chắn. Cô nhìn quanh cầu thang trống, rồi nói nhỏ: “Tờ phim này… không phải của em. Em chỉ đang cầm hộ. Anh… đừng hiểu nhầm, được không?”
Tôi sững người. “Cầm hộ ai?”
An mím môi, như cân đo giữa việc nói ra và im lặng. Sau cùng, cô quay mặt đi một chút, rồi thốt: “Của My.”
My? Em gái nuôi của tôi? Tôi bật ra một tiếng cười ngớ ngẩn. “Em nói gì đấy? My đang ở trong kia—”
“Em biết,” An nói. “Em vừa đưa nó vào xếp hàng. Nó dặn nếu gặp anh thì đừng nói gì… để nó tự… Nhưng mà…” Cô nhìn tôi, đôi mắt gần như van nài: “Anh giữ bình tĩnh. Ở đây đông người.”
Có những lúc, một câu nói tưởng như là lời dặn, hóa ra lại là tín hiệu làm người ta hoảng loạn hơn. Tôi nhìn An, rồi nhìn túi hồ sơ cô ôm. Trong đầu tôi là tiếng thủy triều lùi, để lộ những đá sắc. “Tại sao em lại cầm phim của My?” Tôi nói chậm rãi, nghe rõ tiếng răng mình chạm nhau. “Tại sao em—”
An siết chặt túi hồ sơ. “Vì My gọi cho em,” cô nói. “Nó… nó gọi từ mấy hôm trước.”
“Mấy hôm trước?” Tôi gần như cười phá lên. “Sao My gọi cho em? Hai người quen nhau từ bao giờ?” Rồi bỗng nhiên câu hỏi đập mạnh vào ngực tôi: tại sao An và My lại có số nhau?
An nhìn xuống bậc thang, như đếm từng viên đá. “Bữa anh với em… chia tay,” cô nói, giọng đều, “em có đến tìm cô Quyên.”
Tôi sững lại. Cô Quyên—mẹ nuôi của My, người đã đón My về nuôi từ hồi My mười tuổi, cũng là người phụ nữ hiền lành vẫn gọi tôi là “con trai”. “Để làm gì?”
“Để… trả lại cái bình hoa bà ấy thích,” An nói, một lý do vụn như tro. Rồi cô nuốt nước bọt, và khi nói tiếp giọng cô trầm xuống: “Nhưng mà em không chỉ trả bình hoa. Em… hỏi thăm. Em hỏi về My. Em… em vốn đã để ý. Cái cách anh thương My, cái cách anh nói về nó… có gì đó không giống người ngoài. Em nghĩ, nếu anh đã không muốn đi tiếp với em vì anh lo cho gia đình, em nên hiểu cái gia đình anh đang lo là cái gì.”
Tôi thấy cổ họng mình khô ran. “Em đang nói gì vậy?”
An chậm rãi rút từ túi hồ sơ ra một tờ giấy—không phải phim siêu âm, mà là một mẩu giấy gấp làm ba. “Đây là bản photo một phần hồ sơ cũ ở trạm y tế xã,” cô nói. “Năm My sinh. Trên đó có ghi tên mẹ, và…” Cô ngẩng lên, nhìn thẳng vào tôi. “Và tên người đàn ông đưa đứa trẻ đến. Không phải là bố dượng của My, như mọi người tưởng.”
Tôi đón tờ giấy, đôi tay bỗng nhiên không còn cảm giác. Dòng chữ phai mờ vì năm tháng, nét bút bi kéo dài, những khoảng trống được điền vội. Ở mục “Người đưa trẻ đến”, có cái tên tôi thuộc đến mòn: Nguyễn Văn Đức. Bố tôi.
Tôi ngẩng lên, như thoát khỏi một vũng nước sâu. “Em… em nói cái này có nghĩa là…”
An khẽ gật, không phải kiểu gật khẳng định vững vàng, mà kiểu gật của người đang đi trên một cây cầu tre mỏng manh: “Có khả năng rất lớn, My là em gái cùng cha khác mẹ của anh.”
Cầu thang như nghiêng đi. Tôi vịn lan can. Ở một nơi nào đó trong bệnh viện, ai đó vừa sinh một em bé, tiếng khóc vỡ toang bức tường không khí. Tôi nhớ lại lần đầu gặp My—một đứa con gái gầy nhẳng, đôi mắt như chiếc lá dính mưa, ngày tôi đến tặng sách cho lũ trẻ ở mái ấm. Bà Quyên đã chọn nó làm con nuôi. Tôi thì chọn nó làm… em. Tất cả những năm tháng ấy, tôi đã gọi nó là “em gái nuôi”, rồi vô tư đem lòng thương yêu cái sự hồn nhiên của nó, để nó dựa vào vai tôi những lúc mệt. Tôi luôn tự tin vào ranh giới giữa thương và yêu—hóa ra tôi đang đứng trên một ranh giới khác, sâu và tối hơn: ranh giới của máu mủ.
“Em biết anh sẽ sốc,” An nói, mắt ầng ậc nước rồi lại khô đi rất nhanh. “Em tìm đến My. Em hỏi. Nó bảo nó chẳng biết gì. Mẹ nuôi chưa từng kể. Em… em nghĩ phải báo cho anh, nhưng mà hôm đó… em không đủ can đảm. Em sợ anh sẽ ghét em vì đã đào bới. Em sợ anh sẽ… càng ghét em vì chia tay rồi còn quay lại đem tin xấu. Em im lặng. Nhưng My… nó tìm em lại. Nó nói nó trễ kinh, nó sợ. Nó không dám nói anh. Nó nhờ em đi cùng.”
“Nhưng tại sao…” Tôi dừng lại, như vấp một hòn đá. “Tại sao em cầm phim cho nó?”
“Vì nó sợ anh biết ngay,” An nói. “Nó bảo: ‘Chị An, anh Kiên mà thấy em cầm phim, anh sẽ hỏi tới hỏi lui. Em không biết mở miệng kiểu gì. Chị cầm hộ em, lỡ gặp anh thì… chị xử giùm em.’ Em đồng ý. Em nghĩ để em làm cái đệm cho hai người. Ai ngờ… vừa ra khỏi phòng siêu âm thì em gặp anh.” Cô cười, một nụ cười mệt đến tận xương. “Em đúng là người hay gặp xui xẻo ở cầu thang.”
Tôi dựa vào tường, vệt sơn tróc lạnh vào gáy. Trong đầu tôi lướt qua bao nhiêu bức ảnh: bố tôi trong bộ đồ công nhân, mồ hôi và mùi rượu nhẹ, những đêm ông về muộn, mẹ tôi nhìn ra cửa, tôi ngồi làm bài, My mười sáu tuổi ôm một con mèo ốm, An cười dưới bóng cây bàng… Những bức ảnh lập lòe rồi trôi tuột như những slide lên quá nhanh. Tôi muốn hỏi rất nhiều: tại sao bố lại đưa My đến trạm y tế xã, ngày ấy đã xảy ra chuyện gì, mẹ tôi có biết không, liệu có ai cố tình đổi tên, giấy tờ có thể sai lệch không. Nhưng trước hết, trước cả những nghi vấn, là một câu hỏi dại dột nhất: “Thế… cái thai của My… ổn chứ?”
An nhìn xuống tờ phim. “Mới chín tuần,” cô nói, giọng trở nên chuyên nghiệp một cách kỳ lạ—hóa ra khi cần, con người ta biết tìm cho mình một giọng điệu để không khóc. “Tim thai đều. Chỉ hơi nghén. Nó sẽ ổn nếu… nếu được người thân bên cạnh.”
Tôi nhắm mắt, ngửi thấy mùi cồn rõ hơn. “Anh đây,” tôi nói, “anh sẽ bên nó.” Rồi tôi mở mắt, nhìn An. “Cảm ơn em.”
Cô khẽ lắc đầu, như không muốn nhận lời cảm ơn ấy. “Em chỉ… không muốn ai phải chịu một cú sốc một mình.”
Chúng tôi im lặng một lúc, nghe tiếng giày người đi lên đi xuống, nghe tiếng vỏ bọc nhựa cọ vào nhau, nghe tiếng mưa tạt vào bậu cửa sổ ở cuối hành lang. Tôi bỗng hỏi, nhát gừng: “Nếu lúc nãy anh không đuổi theo… em tính sẽ nói cho anh vào lúc nào?”
An nhìn tôi, một cái nhìn vừa xa vừa gần. “Có lẽ khi My nói,” cô đáp. “Hoặc… khi em hết sợ.”
“Em sợ gì?”
“Sợ nếu em nói thì… anh sẽ nhớ em.”
Câu nói ấy chạm vào một sợi dây trong lòng tôi. Tôi muốn nói: anh vẫn nhớ. Nhưng rồi tôi không nói. Có những câu, khi nói ra, ta sẽ mắc nợ.
My xuất hiện ở đầu cầu thang đúng lúc đó, mắt mở to như một đứa bé vừa lạc mẹ rồi tìm thấy. Nó thấy tôi, thấy An, thấy tờ phim trong tay An. Nó đứng khựng, rồi mím môi, đôi vai nhỏ nhô lên. “Em xin lỗi,” nó nói khẽ, giọng như hạt mưa rơi vào lá.
Tôi tiến lại, đưa tay ra. “Lại đây,” tôi nói. “Không ai trách em.” Tôi nhìn My thật kỹ, như muốn nhìn xuyên qua làn da, qua lớp áo, tới cái nơi chín tuần tuổi đang đập thình thịch kia. Một cảm giác lạ lùng trào lên: hoảng hốt, thương, và… xót xa. Những chữ như “trách nhiệm” hay “đạo đức” bỗng nhiên trở nên quá nhỏ trước thứ ánh sáng chớp lòe của sự thật: máu mủ, dù đến muộn, vẫn là một thứ ánh sáng khó chối.
Những ngày sau đó là một chuỗi những việc phải làm: đưa My đi xét nghiệm máu, mua thuốc bầu, học cách nấu cháo đỗ xanh cho đỡ nghén. Bà Quyên buổi đầu ngã khuỵu khi nghe tôi nói về cái tên trong mục “người đưa trẻ đến”, nhưng rồi bà đứng dậy, ôm lấy My, hơi run run của đôi bàn tay lại làm cả căn bếp ấm lên. “Con ơi,” bà nói trong nước mắt, “máu ai thì máu, con vẫn là con gái mẹ nuôi. Mẹ chỉ mong… con bình an.”
Tôi về nhà, lục lại tủ gỗ cũ của bố. Những tấm ảnh đen trắng, mấy tờ giấy khen cũ, một vỏ chai rượu đã mốc, và… một phong bì nâu mỏng đựng vài tờ giấy, góc giấy đã sờn. Trong đó là giấy nhập viện của một người phụ nữ tên Lành, cách đây mười chín năm. Người ký tên người nhà: Nguyễn Văn Đức. Ngày đó bố tôi còn trẻ, chắc là đã có một chuyện không ai biết. Tôi ngồi trong mùi gỗ cũ, nghe tiếng mưa đập vào mái tôn, tất cả thành một bản nhạc lạc điệu. Bố tôi qua đời năm ngoái, mang theo bí mật này xuống mồ. Mẹ tôi… Tôi quyết định chưa nói với mẹ. Không phải vì sợ mẹ buồn—mẹ buồn nhất định rồi—mà vì tôi cần thêm thời gian để gom lại những mảnh kim loại sắc nhọn này, giũ khô cơn mưa, và xếp chúng lại thành một hình dạng ít nguy hiểm hơn.
An thỉnh thoảng nhắn tin hỏi thăm My. Tôi trả lời, gọn, khách khí. Tôi thấy những dòng tin như sợi chỉ. Kéo thì dài thêm, không kéo thì cứ rối trong tay. Rồi một ngày, An gửi chỉ một tấm ảnh: một bàn tay bé, xíu xiu, đặt trên một bề mặt xanh nhạt—có thể là ga giường bệnh viện. Kèm theo: “Con của chị bạn em vừa sinh trước 32 tuần. Nếu ngày đó em không ôm được tờ phim của My… em sợ em sẽ làm sai với nhiều người quá.”
Tôi nhìn ảnh rất lâu. Tôi gõ: “Cảm ơn em.” Rồi xóa. Tôi gõ: “Lúc ở cầu thang, em nói em sợ nếu nói thì anh sẽ nhớ em. Anh đã nhớ.” Rồi cũng xóa. Cuối cùng, tôi chỉ gửi: “My khỏe hơn rồi.”
Nhưng lòng tôi không hết xao. Tôi nhớ An, như nhớ một vệt nắng hiếm hoi trong dãy ngày mưa. Tôi cũng thấy ở giữa tôi và An có một cây cầu mới: không phải cầu của tình yêu, mà là cầu của một bí mật được đào lên. Cây cầu ấy run rẩy nhưng có thể đi qua.
My ba tháng, khỏe. Cái nghén bớt, nó cười nhiều hơn, đôi khi nhõng nhẽo bảo tôi đưa đi ăn bún ốc đêm. Những lúc ấy, tôi thấy mình như một ông anh thực thụ—một người anh vừa biết mình là anh. Tôi nghĩ, hóa ra cái danh “em gái nuôi” chỉ là cái áo choàng, còn máu mủ thì là làn da. Mặc áo nào cũng được, nhưng không thể chối làn da.
Buổi tối nọ, mưa tạnh, Hà Nội ướt sũng nhưng bầu trời chỗ nào đó trồi lên một mảnh sao. Tôi đưa My về xong, đi bộ qua hồ. Ánh đèn vàng và bóng cây đổ xuống mặt nước loang lổ như một bức tranh sơn dầu họa sĩ quên não lại. Tôi rút máy, nhắn cho An: “Ngày mai em có rảnh không? Anh muốn gặp, nói chuyện rõ ràng, và… cảm ơn.”
Tin nhắn hiện “Đã xem” rất lâu. Tôi đang chờ đến toát mồ hôi thì màn hình sáng: “Mai 9h, quán cũ.”
Quán cũ là một quán cà phê nhỏ trong ngõ, cửa gỗ, cây trúc trước thềm, cô chủ tóc ngắn hay chỉnh loa mở nhạc Trịnh hơi to. An đến sớm. Cô mặc áo trắng, không trang điểm, mắt hơi thâm. Tôi bỗng thấy hối hận vì đã kéo cô ra khỏi một sáng yên bình. Nhưng An chủ động mỉm cười: “Anh gọi gì? Hôm nay có kem bơ.”
Tôi cười: “Em vẫn nhớ anh thích kem bơ.”
“Khó quên lắm,” cô nói, mắt trêu đùa một thoáng. Rồi chúng tôi im, mỗi người cầm cốc như cầm một khúc gỗ nhỏ để qua sông.
“Tối hôm chia tay,” tôi bắt đầu, “anh đã nghĩ là… sẽ không gặp lại em theo kiểu nào cả. Hôm ở bệnh viện, anh tưởng…” Tôi dừng. “Anh tưởng em có bầu của anh.”
An nhìn tôi, ánh mắt không chếnh choáng không kịch tính, chỉ có một nụ cười mỏng: “Em đoán.”
“Anh xin lỗi vì đã nghĩ như thế,” tôi nói, “nhưng… anh cũng không xin lỗi. Vì anh đã sợ.”
“Em cũng đã sợ,” An đáp, “nhưng không phải vì em nghĩ có con của anh. Em sợ… nếu ở lại thì mọi thứ sẽ nhầm lẫn nhiều hơn.”
Chúng tôi kể cho nhau nghe phần còn lại mà mỗi người chưa biết. An kể cô đã xâu chuỗi mọi chuyện từ một mảnh hồ sơ trạm y tế, một tấm ảnh cũ ở nhà bà Quyên, và một vệt ký ức mơ hồ của một bà bán nước đầu ngõ trạm xá năm nào. Tôi kể tôi tìm thấy giấy nhập viện của người phụ nữ tên Lành trong tủ bố, tôi đã định đem đốt nhưng rồi không làm được. Chúng tôi bàn với nhau về việc sẽ nói chuyện với mẹ tôi thế nào, về việc tìm bố của đứa trẻ trong bụng My ra sao. An không phải người nhà, nhưng cô nói như một người đứng trong nhà: “Cứ đi từng đoạn ngắn. Không thể dựng cầu hết trong một ngày.”
Rời quán, An đưa tôi một phong bì mảnh: “Cái này… hôm ở bệnh viện em định đưa mà quên. Bản sao tờ phim hôm đó. Em nghĩ anh nên giữ.”
Tôi cầm, thấy phập phồng như cầm một con chim non. Tôi đùa cho nhẹ: “Lỡ sau này nó lớn, nó đòi xem ảnh đầu đời, anh còn có mà đưa.”
An cười theo, nhưng mắt chợt nghiêm: “Anh Kiên,” cô nói rất nhỏ, “em… em còn chuyện này.”
Tôi nhìn cô. “Chuyện gì?”
An lấy trong túi một tờ giấy khác, gập làm tư. “Em… thật ra hôm gặp anh ở bệnh viện, em không chỉ cầm mỗi phim của My. Em còn có cái này.” Cô đặt tờ giấy lên bàn, đẩy về phía tôi. Tôi mở ra: một phiếu hẹn thủ thuật kèm kết quả xét nghiệm. Tên người bệnh: Lê Hải An. Chẩn đoán: “U xơ dưới niêm mạc tử cung—cần can thiệp.” Lịch thủ thuật: tuần tới.
Tôi ngẩng lên. “Em… Em bị đau lâu chưa?”
“Cũng… một thời gian,” An nói, cố tươi. “Không nghiêm trọng lắm. Chỉ là lúc ấy em hơi hoảng. Em nghĩ nếu anh thấy em với tờ phim thì… anh sẽ tưởng giống như anh tưởng. Em không muốn bị thanh minh ngay giữa hành lang đông người.”
Một lớp sương lạnh chạy dọc sống lưng tôi. “Có nguy hiểm không?”
“Bác sĩ bảo là thủ thuật đơn giản. Nhưng… có một khả năng,” An nhìn thẳng, “sau khi can thiệp, em khó có con. Không phải chắc chắn, nhưng có thể.”
Tiếng muỗng chạm vào thành cốc vang một cái rất nhỏ, mà tôi nghe như sấm. Tôi không biết nói gì, trong đầu chỉ có một hình ảnh vụn: đôi mắt An lúc ở cầu thang, tay ôm chặt tờ phim như ôm một cái kết mình không chọn.
“Em nói với anh chuyện này không phải để anh… nghĩ ngợi,” An nói, tưởng như đọc được cái im lặng điếng người của tôi. “Chỉ là… em không muốn giữa chúng ta thêm một bí mật nào nữa. Em mệt vì bí mật rồi.”
Tôi đặt tay lên tờ giấy, rồi rút lại, sợ để lại vết mồ hôi. “Anh có thể… đi cùng em không?” Tôi hỏi, giọng tôi khản như tiếng chân giẫm lên lá khô. “Không phải để… làm người hùng gì. Chỉ để cầm tay nếu em đau.”
An nhìn tôi, giây ấy, đôi mắt cô trở lại như đôi mắt của những ngày xưa: trong mà sâu. Cô gật đầu, nhẹ đến mức tôi tưởng tôi nhìn nhầm. “Nếu anh không ngại.”
“Tại sao phải ngại?” Tôi cười, nụ cười thất bại mà nhẹ nhàng: “Ngại nhất là đã qua rồi.”
Ngày làm thủ thuật của An là một ngày nắng. Nắng vàng và nhảy trên những mép tường như những đứa trẻ. Tôi đưa My đi khám trước, rồi phi sang bệnh viện khác với An. Cô ngồi trên giường chờ, áo bệnh nhân màu xanh nhạt, tóc buộc cao. Tôi cầm tay cô một lúc, kể mấy chuyện nhạt như nước mưa: con mèo xóm tôi đẻ bốn con, bà Quyên mới mua cái nồi áp suất, My hết nghén bún ốc lại nghén xoài xanh. An cười nghe, rồi y tá vào, nói “đến giờ”.
“Anh ngồi đây,” An nói, “em đi một lát.”
“Anh ở đây,” tôi hứa.
Cánh cửa đóng lại. Tôi ngồi, nhìn cái ghế trống trước mặt như nhìn vào một cái giếng. Tôi nghĩ đến những bàn tay: bàn tay con nít tôi thấy trong ảnh An gửi, bàn tay My đặt lên bụng mỗi tối, bàn tay của An lúc nắm tay tôi dưới bàn, bàn tay của bố tôi trên mái đầu tôi năm tôi đỗ đại học, bàn tay mẹ tôi nhặt từng cọng rau. Những bàn tay đã cầm, đã buông, đã giấu, đã trao.
Nửa tiếng sau, y tá mở cửa cho tôi vào. An vẫn tỉnh, mặt hơi nhợt nhưng cười. “Xong rồi,” cô nói. “Đơn giản thôi.”
Tôi thở ra một tiếng như trút được một cái cặp sách nặng. “Giỏi lắm,” tôi đùa, “em được thưởng kem bơ.”
“Ừ,” An nói, “nhưng cho ít thôi. Bảo vệ dáng.”
“Dáng đẹp để làm gì?” tôi hỏi.
“Để mặc váy cưới,” cô đáp, rất thản nhiên.
Tôi chột dạ—như ai vừa chọc vào một đám mây. “Em… sắp…”
An bật cười nhìn tôi lúng túng: “Em đùa. Em không cưới ai cả. Chỉ là… em vẫn tin có ngày em mặc váy cưới, giống như em tin có ngày trời sẽ tạnh mưa. Tin thôi. Ai cũng có quyền tin.”
Tôi cười ngu, thấy mình vừa thoát một cú trượt chân. Chúng tôi im, để vài phút trôi qua như một khúc sông lặng.
Rồi An bảo: “Anh… có thể đưa em đến một chỗ trước khi về không? Gần thôi.”
Chúng tôi đi taxi đến một nhà thờ nhỏ cuối phố. Nhà thờ cổ, tường đá xám, cửa gỗ nặng, phía trước có một vườn hoa cúc trắng. An đi chậm, đặt tay lên tường như chào một người bạn. Cô vào ghế ngồi, lặng im. Tôi đứng sau, không quen cầu nguyện, chỉ biết cúi đầu.
Khi ra, An đưa tôi một tấm thiệp bé, nền trắng, có in một câu ngắn: “Cầu xin bình an.” Cô bảo: “Em hay đến đây. Những ngày bão trong lòng, em thấy ở đây bão dừng.”
“Ước gì ai cũng có một nhà thờ như thế,” tôi nói.
“Có chứ,” An đáp, “chỉ là không phải lúc nào cũng có mái vòm.”
Những tưởng sau cái ngày ấy, mọi thứ sẽ dần phẳng. Nhưng có những con sóng thích đợi khi người ta vừa thở ra đã vỗ tới.
Buổi chiều một ngày đầu thu, trời trong như ai vừa lau xong, tôi đưa My đi siêu âm lần nữa. My mặc áo phông trắng, tóc buộc đuôi ngựa, trông như học sinh cấp ba đi thi lại môn Giáo dục công dân. Tôi ngồi ở hành lang, nhắn cho An: “Xong anh gửi ảnh thằng cu—à, đứa bé. Giới tính chưa biết.” An gửi cái icon mặt cười.
Một bác sĩ trẻ từ phòng siêu âm ra gọi: “Nguyễn Ngọc My.” My vào. Mười phút sau, bác sĩ gọi tôi: “Người nhà My?”
Tim tôi thót: “Tôi. Có chuyện gì ạ?”
Bác sĩ đưa tôi vào, chỉ màn hình. “Tim thai khỏe,” anh ta nói, “nhưng có một chỉ số hơi cao. Chúng tôi đề xuất xét nghiệm sàng lọc thêm.”
My nắm chặt tay tôi đến đau. Tôi gật, nghe tiếng mình ồ ồ như dưới nước: “Làm luôn đi bác sĩ.” Rồi tôi ngẩng lên. “Có… nghiêm trọng không?”
“Không kết luận gì lúc này,” bác sĩ nói, giọng nhà nghề, “chỉ là cẩn thận. Anh đừng lo.”
Chúng tôi làm xét nghiệm. Tôi đưa My ra ghế, cho nó uống nước đường. Nó ngước lên, mắt hoang: “Anh, nếu con em… có gì… em phải làm sao?”
“Không sao hết,” tôi nói, bất giác chắc nịch, như thể trong túi tôi đang cất một kế hoạch cứu thế giới. “Nó thế nào, mình yêu thế ấy.”
My khóc. Tôi cũng muốn khóc. Nhưng rồi tôi giữ nước mắt lại, như người ta giữ cây đèn trước gió.
Về đến cổng, tôi nhận được cuộc gọi. Số lạ. Một giọng đàn ông trầm, khàn, hỏi: “Alo, Kiên phải không?”
“Tôi đây.”
“Anh… có thể ra đầu ngõ nói chuyện chút không? Tôi… là Hậu. Bố… của đứa bé trong bụng My.”
Tôi cứng người. Hậu—thằng bạn cũ của tôi, hàng xóm cũ, người đã rời phường đi làm công trình miền trong gần hai năm. Tôi nhớ mặt nó, cái cười nhếch mép, vài lần đi nhậu cùng ngày xưa. Nó từng thích My, từng nhắn tin qua lại, rồi mất hút. Tôi hít một hơi: “Chờ đấy.”
Hậu đứng tựa xe máy, gầy rộc. Hắn cúi đầu, nói không kịp thở: “Tao xin lỗi. Tao… hồi đó ngu. Tao đi công trình, lương ba cọc, uống rượu, gây chuyện, không dám về. Tao nghe người ta đồn My có bầu, tao về ngay. Tao… muốn chịu trách nhiệm.”
Tôi nhìn hắn thật lâu, thấy một cái bóng của chính mình cách đây hai tháng—một thằng đàn ông tưởng bước đi khỏi ai đó là nhẹ hơn, rồi nhận ra trên vai còn đeo ba lô nặng gấp đôi. “Trách nhiệm là gì?” tôi hỏi.
“Là… cưới,” Hậu nói, rồi lắp bắp: “Nếu My chịu.”
Một cơn gió thoảng, mang theo mùi hoa sữa vừa chớm. Tôi bỗng nhớ An. Tôi nhớ câu “đi từng đoạn ngắn”. “Được,” tôi nói, “ngày mai mày đến gặp mẹ nuôi nó. Nói bằng thái độ như thế này. Không được lớn tiếng, không được đưa ra câu nào như đe dọa. Nếu My đồng ý, thì cưới. Nếu nó chưa, thì chờ. Còn nếu mày làm nó khóc, tao sẽ không để yên.”
Hậu gật đầu như người ta vớ được cọc. “Tao biết lỗi. Tao… cảm ơn. Tao…”
Tôi giơ tay, cắt. “Đi đi. Mai nói chuyện.”
Hậu nổ máy, phóng đi như trốn khỏi bản án treo. Tôi đứng lại, lòng nhẹ đi một phần, nặng thêm hai phần. Tôi nhắn cho An: “Có một anh chàng tên Hậu vừa xuất hiện.” An đáp ngay: “Hy vọng là người tốt hơn ngày xưa.” Tôi gõ: “Anh cũng hy vọng anh ấy không bỏ chạy như anh từng bỏ chạy.” Rồi tôi xóa, gửi: “Tối em rảnh không? Anh muốn mời kem bơ.”
“Tối em đi với mẹ,” An nhắn. “Mẹ em mệt. Mai nhé?”
“Ừ,” tôi ghi, tuy trong lòng có một vệt lạnh mỏng.
Nhưng tối ấy, tôi vẫn gặp An. Không phải ở quán kem bơ, mà ở bệnh viện. Tin nhắn đến lúc chín giờ: “Anh ơi, em đang ở viện với mẹ. Mẹ em khó thở.” Tôi phóng xe, vượt qua những ngã tư chói đèn, vào bệnh viện như lao vào một trò chơi không có quy tắc.
An ngồi trên ghế, đôi tay lạnh. “Mẹ em mới nhập viện tuần trước,” cô nói, “em giấu anh. Em sợ anh lo. Sáng nay mẹ còn đi chợ được. Tối thì….” Cô không nói nữa. Tôi nắm tay cô. Lần đầu tiên sau thời gian dài, bàn tay chúng tôi lại chồng lên nhau mà không cần lý do.
Bác sĩ bảo qua cơn nguy. Chúng tôi ngồi đến khuya. Bệnh viện đêm như một cái tàu, đi qua vùng tối với những ánh đèn không ngủ. An tựa đầu vào tường, mắt đỏ lên vì mệt. Tôi kể chuyện linh tinh để cô đỡ nghĩ: chuyện Hậu, chuyện My, chuyện bà Quyên bỗng dưng mê xem cải lương. An cười khe khẽ. Rồi cô nghiêng đầu nhìn tôi, hỏi: “Anh có bao giờ nghĩ… nếu hôm ấy mình không chia tay, bây giờ mọi chuyện có khác?”
Tôi im. Tôi nghĩ. Rồi tôi nói thật: “Không biết. Có thể bây giờ ta vẫn gặp My ở bệnh viện. Có thể em vẫn ở cầu thang, ôm một tờ phim. Có thể… anh vẫn sợ.”
An nói: “Em cũng sợ.”
“Nhưng,” tôi tiếp, “có một chuyện khác: nếu không chia tay, có lẽ anh đã không học cách đứng một mình ở hành lang bệnh viện mà không hút thuốc, không chửi thề, không tìm ai để đổ lỗi.”
An gật đầu, cười, nước mắt rơm rớm. “Câu đấy nghe có vẻ trưởng thành.”
“Thỉnh thoảng anh cũng vậy,” tôi nói.
Cô tựa đầu vào vai tôi, không xin phép. Tôi cũng không hỏi. Chúng tôi ngồi như thế, đến khi hộ lý nhắc người nhà về nhà ngủ.
Trước khi về, An bảo: “Mai em muốn đến nhà bà Quyên. Em… muốn xin lỗi bà vì đã giấu.”
“Để anh đi cùng.”
“Ừ.”
Cuộc đời, thỉnh thoảng, rẽ sang một lối nhỏ rồi dẫn thẳng ra một quảng trường nơi có pháo hoa. Sáng hôm sau, khi chúng tôi đến nhà bà Quyên, đã thấy Hậu ở đó, tay bóp mép mũ bảo hiểm, mặt tái như cọng bún. Bà Quyên ngồi ở ghế giữa nhà, bên cạnh là My. Không khí trong nhà đặc như sương sớm.
Hậu quỳ sụp xuống, lắp bắp một tràng “Con xin lỗi, con sai, con muốn cưới”. Bà Quyên nhìn nó rất lâu, rồi bỗng phá lên cười, cái cười thoát ra như bật nắp nồi áp suất: “Mày cưới thì cưới, không cưới thì cũng chẳng ai chết. Nhưng cưới là để sống tử tế với nhau, nghe chưa.” Hậu gật như máy, mắt ầng ậc nước. My nhìn tôi, ánh mắt như hỏi: “Ổn chứ?” Tôi gật. Bất ngờ thay, tôi thấy mình… nhẹ tênh.
An đứng ở cửa, chắp tay: “Con xin lỗi bà vì đã…” Bà Quyên không để cô nói hết, kéo cô vào, ôm lấy vai như ôm một đứa con gái lâu ngày trở lại. “Mày giỏi,” bà nói, “giỏi vì dám nói thật. Giỏi vì không để đứa nhỏ đi một mình.”
Tôi quay đi, che một nụ cười.
Chiều hôm đó, tôi đưa An ra bờ sông. Nắng nghiêng vàng, mặt nước chạy dài như một tấm lụa. An bước chậm, gió thổi bay sợi tóc lòa xòa. Cô nói: “Anh này, hôm em cầm tờ phim My, em bỏ chạy không chỉ vì sợ anh hiểu nhầm. Em còn sợ… nếu em đứng lại, em sẽ không đi nổi khỏi anh nữa.”
Tôi quay sang, hỏi một câu mà tôi đã tránh mấy lần: “Em còn muốn đi khỏi anh không?”
An nhìn xa, vào những ngọn tre. Lâu lắm. “Em… muốn ở nơi mà em không phải bỏ chạy.”
Tôi thở một hơi, nhẹ như vừa đặt một cái va ly xuống đất sau chặng đường dài. “Vậy thì,” tôi nói, “mình đừng chạy nữa. Mình đi.”
“Đi đâu?”
“Từng đoạn ngắn,” tôi mỉm cười, “em quên rồi à?”
An bật cười, nước mắt ràn rụa. Cô gật đầu, như gật với một nhịp tim cũ. “Ừ. Đi.”
Câu chuyện của tôi lẽ ra có thể kết ở đây, ở bờ sông nắng vàng, với hai người đang hứa nhau những đoạn ngắn. Nhưng đời còn một cú gập nữa, như ai đó gấp một tờ giấy thành máy bay, rồi thổi nó bay lên.
Một tuần sau, tôi nhận kết quả sàng lọc của My: chỉ số khả quan, nguy cơ thấp. Chúng tôi thở phào. Tối đó, An nhắn tôi đến nhà thờ nhỏ cuối phố. “Em muốn cho anh xem cái này,” cô nói. Tôi đến, hơi ngờ vực, hơi hồi hộp. Cửa nhà thờ mở một nửa, ánh đèn vàng, mùi gỗ, mùi nến.
An đứng ở giữa gian, tay cầm một tờ phim siêu âm. Lần này, tờ phim có dán nhãn tên cô: Lê Hải An. Tôi nhìn, tim bỗng đánh rơi một nhịp. “Em…?” tôi nói, không dám nói hết câu.
An mỉm cười, bình thản như người vừa tháo gỡ xong một nút thắt mà không cần kéo mạnh. “Bác sĩ bảo thủ thuật thành công. Nhưng… có một điều em không ngờ.” Cô nâng tờ phim lên cho ánh đèn chiếu qua: một hình ảnh mờ mờ nhấp nháy ở giữa. “Em có thai.”
Tôi lùi một bước nhỏ, như tránh một con sóng đột ngột. “Nhưng… bác sĩ nói…”
“Ừ,” An gật, “nói có thể khó. Nhưng không phải không thể.” Cô nhìn tôi, ánh mắt không lấp lánh, chỉ sáng như một ngọn đèn ở cuối hành lang bệnh viện. “Em phát hiện hôm qua. Tuần thứ năm. Em chưa kịp tin. Em đến nhà thờ để… để hỏi xem đây có phải là phép màu hay là một cú nhầm của vũ trụ.”
“Tại sao lại là nhầm?”
“Vì em sợ,” An nói, rồi cười, “quen sợ quá rồi.”
Tôi tiến lại, tay hơi run. “Của ai…?” Tôi buột miệng, rồi đỏ mặt như một thằng ngố. Nhưng An không giận. Cô đặt tay lên tay tôi, nói rất nhỏ: “Của chúng ta, nếu anh muốn. Nếu anh không muốn… em vẫn sẽ giữ. Em đã đi qua một cầu thang dài đủ rồi.”
Tiếng chuông nhà thờ đổ ra ba hồi, êm như tiếng ai gọi từ bếp: “Vào ăn cơm đi con.” Tôi nhìn tờ phim, nhìn An, nhìn những vệt nến chảy dọc. Trong đầu tôi hiện lên hình ảnh buổi sáng ẩm ướt đầu câu chuyện, An ôm tờ phim bỏ chạy, tôi đuổi theo cầu thang. Hóa ra có những vòng tròn, nếu đi đủ chậm, sẽ khép lại thành một cái ô. Tôi còn nghe tiếng My cười trong bếp, tiếng Hậu ấp úng xin phép, tiếng bà Quyên chép miệng, tiếng mẹ tôi ngoài hiên tưới cây. Tất cả như đứng ở ngoài cửa nhà thờ, chờ hai chúng tôi mở cửa.
Tôi hít sâu, nụ cười tràn lên như nước mưa vượt miệng máng. “Anh muốn,” tôi nói, giọng mình lần này không run, “anh muốn đi—từng đoạn ngắn—với em. Và với… đứa bé.”
An gật, nước mắt không rơi. Cô chỉ cười, một nụ cười như chạm tay vào một chiếc chuông thủy tinh. “Em cũng vậy.”
Đêm đó, rời nhà thờ, chúng tôi đi bộ qua con phố dài, đèn vàng rắc như hoa. Tôi nghĩ về cái ngày đầu ở bệnh viện, khi tôi tưởng tờ phim An ôm là của cô. Hóa ra tôi đã đoán đúng—nhưng không phải đúng lúc. Có lẽ đời sống vốn như thế: những thứ ta tưởng sẽ giet mình lại là thứ cứu mình, chỉ cần thời gian kéo chúng từ hành lang tối ra hiên nhà sáng.
Sáng hôm sau, tôi đưa My đi ăn bún ốc, còn An thì thèm kem bơ. Chúng tôi ngồi quanh một chiếc bàn nhỏ, ba cái bát bốc khói, hai cái thìa gõ lách cách, một tờ phim siêu âm đặt ngay ngắn trên khăn giấy. Bà Quyên mở cửa, gọi vọng ra: “Ăn xong nhớ rửa bát!” Hậu lóng nga lóng ngóng bưng thêm rổ rau sống. Trên mái, một con chim sẻ kêu chiếp một tiếng như dấu chấm hết—hoặc có thể, như dấu chấm mở, cho một câu dài hơn.
Câu chuyện của tôi bắt đầu bằng mùi cồn bệnh viện và một cuộc rượt đuổi ở cầu thang. Nó không kết thúc bằng một nụ hôn như phim tình cảm, mà bằng một bữa bún ốc nóng và một ly kem bơ chảy tràn ra thìa. Nhưng đôi khi, những kết thúc bất ngờ nhất lại là những kết thúc bình thường: người này thôi chạy, người kia thôi sợ, cả hai ngồi lại, đặt giữa bàn một tờ phim siêu âm, và gọi nhau bằng những cái tên mới.
