Lan, một nàng dâu mới cưới, dọn về sống cùng bố mẹ chồng trong căn nhà nhỏ ở làng quê yên bình. Ngay từ đầu, cô đã đề xuất với chồng và bố mẹ chồng rằng gia đình nhỏ của cô sẽ ăn riêng, không chung mâm với ông bà. Lý do cô đưa ra là “khác khẩu vị, khó hòa hợp”, nhưng thực tế, ai cũng đoán cô muốn giữ khoảng cách, không muốn đụng chạm đến chuyện bếp núc chung. Bố mẹ chồng dù không hài lòng lắm nhưng cũng gật đầu, nghĩ rằng miễn sao con cái vui vẻ là được.
Tin tức nhanh chóng lan khắp xóm. “Con Lan ích kỷ thật, sống chung mà ăn riêng, chẳng coi bố mẹ chồng ra gì!” – mấy bà hàng xóm xì xào mỗi lần gặp nhau ở chợ. Có người còn bóng gió: “Chắc nó sợ bố mẹ chồng ăn hết phần ngon, giữ khư khư cho chồng nó thôi.” Tiếng xấu đồn xa, đến mức Lan đi đâu cũng nhận ánh mắt dò xét, lời ra tiếng vào. Chồng cô, Nam, ban đầu còn bênh vợ, nhưng dần dần cũng mệt mỏi vì áp lực từ dư luận.
Một hôm, cả xóm bất ngờ thấy Lan tất bật chạy ra chạy vào, chuẩn bị một mâm cỗ lớn đặt ngay giữa sân. Mùi thơm từ gà luộc, bánh chưng, nem rán bay khắp nơi, khiến ai cũng tò mò. “Chắc nó hối hận, định làm cỗ xin lỗi bố mẹ chồng đây mà,” một bà hàng xóm thì thầm. Nhưng khi mọi người đến gần, họ sững sờ: mâm cỗ không phải để ăn, mà là để cúng. Trên bàn thờ nhỏ dựng tạm, tấm ảnh đen trắng của một người phụ nữ trung niên hiện ra rõ mồn một. Đó là mẹ chồng của Lan.
Hóa ra, mẹ chồng Lan đã qua đời từ một tuần trước, nhưng gia đình giữ kín, không báo tang. Lý do Lan ăn riêng không phải vì ích kỷ, mà vì bà bị bệnh nặng, phải ăn kiêng đặc biệt theo chỉ định bác sĩ. Lan tự tay nấu những bữa ăn nhạt, ít dầu mỡ cho mẹ chồng, trong khi gia đình nhỏ của cô ăn uống bình thường để giữ sức. Cô không muốn ai biết chuyện này, sợ mẹ chồng buồn vì bệnh tật bị bàn tán. Nhưng sự im lặng của cô lại khiến cả xóm hiểu lầm.
Đỉnh điểm, khi mẹ chồng qua đời, Lan quyết định làm một mâm cỗ thật lớn để tiễn bà, đồng thời công khai sự thật. Cô đứng trước bàn thờ, giọng nghẹn ngào: “Con xin lỗi vì đã để mẹ bị hiểu lầm. Con chỉ muốn mẹ yên tâm dưỡng bệnh.” Cả xóm lặng người, những ánh mắt áy náy thay cho lời xin lỗi không thốt nên lời.
Bất ngờ hơn nữa, Nam tiết lộ thêm: “Thực ra, mẹ đã dặn chúng tôi không được nói gì với ai. Bà sợ xóm làng thương hại, nên bảo Lan cứ để mọi người nghĩ cô ấy ích kỷ còn hơn.” Câu nói ấy như một cú twist cuối cùng, khiến tất cả vỡ òa trong cảm xúc lẫn lộn: vừa thương, vừa giận chính mình vì đã vội phán xét.
Từ đó, không ai trong xóm dám bàn tán về Lan nữa. Nhưng mỗi lần đi qua nhà cô, họ vẫn không khỏi tự hỏi: “Liệu còn điều gì khác mà mình chưa biết không?”
