Chiều tháng Năm, trời oi nồng, tiếng ve râm ran vang vọng khắp lối làng. Cái làng nhỏ ven sông Hồng ngày ấy rộn rã trong niềm vui cuối năm học. Trên con đường đất dẫn ra đầu làng, ba đứa trẻ tay cầm giấy khen, miệng cười tít mắt: Nam, Phúc và An – ba đứa học trò lớp 2A1 vừa kết thúc năm học đầu tiên của bậc tiểu học.
Nam là thằng lớn tuổi nhất trong ba đứa, nhanh nhẹn và nghịch ngợm. Phúc thì rụt rè, hay mắc cỡ, cứ lẽo đẽo theo sau Nam, như cái bóng nhỏ bé trung thành. Còn An – cô bé có đôi mắt to tròn, mái tóc buộc nơ hồng và nụ cười trong vắt như sương sớm – là niềm yêu thương của cả lớp. Cả ba đều sống trong những gia đình nghèo, cha mẹ làm nông, làm thuê, quanh năm tất bật mưu sinh. Nhưng trong ánh mắt trẻ thơ ấy, chẳng có gì ngoài sự vô tư, háo hức với kỳ nghỉ hè đầu tiên của đời học sinh.
Tan học, ba đứa rủ nhau về nhà cất cặp rồi tụ tập lại trước cổng trường. Nam huýt sáo, vỗ ngực khoe:
– Tao biết chỗ tắm mát lắm, ra sông Hồng nhé?
Phúc hơi chần chừ:
– Nhưng má dặn không được ra sông mà… nước sâu lắm đó.
Nam cười hề hề:
– Trời nắng vầy thì sông cạn à! Mấy bữa trước tao thấy người ta lội bộ qua còn được nữa kìa. Đi mà, không tắm thì cũng ngó chơi cho biết.
An nghe vậy liền gật đầu, đôi mắt sáng lên:
– Đi chứ! Tớ chưa bao giờ ra sông Hồng. Mẹ nói Hà Nội có sông Hồng mà to lắm…
Thế là cả ba đạp xe ra bờ sông. Con đường đất lổn nhổn đá, xe lắc lư nhưng tiếng cười của ba đứa trẻ lấn át cả tiếng gió chiều.
Chiều xuống dần. Dòng sông Hồng chảy lặng lẽ, bề ngoài tưởng như hiền hòa, nhưng sâu bên trong lại ẩn chứa những xoáy nước nguy hiểm – điều mà những đứa trẻ ngây thơ chẳng thể nào biết được. Mấy hôm nay mưa đầu mùa làm nước dâng nhẹ, lòng sông đổi dòng, dòng chảy ngầm xoáy sâu. Nhưng buổi chiều hôm ấy, trời lại nắng, mặt sông lấp lánh, phản chiếu bầu trời trong veo – đẹp như lời mời gọi dịu dàng nhưng chết người.
Nam là đứa đầu tiên lội xuống nước. Nước mát lạnh khiến nó thích thú hét lên. Phúc vẫn ngập ngừng bên bờ, còn An thì vừa nhón chân, vừa cười:
– Nước mát quá! Như trong giấc mơ ấy…
Một cơn gió thổi qua, lá cây xào xạc. Mọi thứ tưởng như bình yên cho đến khi… Nam hét toáng lên. Thằng bé bị trượt chân vào một hố cát sâu, nước cuốn phăng nó ra xa, xoáy nước cuộn lại nuốt trọn tiếng gọi yếu ớt:
– Cứu… cứu tao với…
Phúc đứng chết lặng trong một khắc. Rồi như bản năng, nó lao xuống theo, tay chới với tìm bạn. Nhưng chính nó cũng bị cuốn vào vòng xoáy ấy. Cánh tay nhỏ bé vẫy vùng giữa nước, miệng nó đầy bùn, không kịp kêu lấy một tiếng.
An đứng trên bờ gào khóc, cố chạy đi gọi người nhưng vấp ngã. Cái nơ hồng văng xuống, tóc rối tung, người bé nhỏ bị dòng nước đang tràn lên bờ kéo theo. Chỉ trong vài phút định mệnh, ba đứa trẻ biến mất trong lòng sông.
Chúng ra đi – lặng lẽ, như một giấc mơ tan biến giữa buổi chiều hè.
Chiều muộn, một người đi thả lưới phát hiện chiếc dép tổ ong còn mới, trôi lập lờ trên mặt nước. Anh cúi xuống, nhặt lên, rồi chết sững khi thấy bên bờ là ba chiếc xe đạp nằm chỏng chơ, một cái nơ tóc hồng còn mắc trên cành cây, và những dấu chân nhỏ xíu in vội trên cát.
Tiếng kêu cứu vang lên khắp làng. Người lớn bỏ hết công việc, lao ra bờ sông. Đội cứu hộ được gọi tới, những chiếc thuyền gỗ quần thảo cả khúc sông suốt đêm. Mưa đổ bất ngờ, xối xả, như nước mắt trời khóc thương. Ba ngày ròng rã, trong hy vọng và tuyệt vọng.
Thi thể Nam được tìm thấy đầu tiên, mắc vào rễ cây dưới chân cầu. Người ta vớt xác nó lên, quấn trong tấm khăn trắng. Mặt thằng bé tím tái, bàn tay vẫn nắm chặt một viên sỏi lạ – thứ mà trước đó nó bảo “tặng tụi mày làm kỷ niệm hè”.
An được tìm thấy sáng hôm sau, tóc rối, nơ hồng còn vương vãi trong bùn. Cô bé nằm im, như đang ngủ, nhưng đôi mắt đã vĩnh viễn nhắm lại. Ước mơ được thấy Hà Nội chưa kịp thực hiện.
Phúc là người cuối cùng được tìm thấy – cách nơi mất tích cả trăm mét, mắc dưới một bụi cây nước. Trong túi áo nó vẫn còn viên bi xanh Nam tặng mấy hôm trước. Bố Phúc – một người đàn ông gầy guộc, ôm xác con mà gào thét trong mưa, như thú hoang bị thương. Mẹ An gục xuống, không khóc nổi nữa. Bà nội Nam ngồi bên quan tài, ôm chiếc áo cháu yêu nhất, lẩm bẩm:
– Nam ơi… về với bà đi con… lạnh lắm phải không?
Tang lễ diễn ra giữa một buổi sáng âm u. Trời vẫn mưa nhẹ. Ba chiếc quan tài trắng nhỏ được đặt cạnh nhau, giữa tiếng khóc nấc và khói hương mù mịt. Học sinh lớp 2A1 xếp hàng, tay cầm hoa trắng. Ba chiếc bàn trong lớp học được phủ khăn trắng, để trống – như một nỗi đau không lời.
Dòng sông Hồng vẫn trôi. Những con sóng nhỏ lăn tăn, vô cảm. Nhưng từ hôm đó, nó không còn là nơi vui chơi vô tư nữa, mà là nơi giữ lại nỗi đau không tên, một lời nhắc nhở khắc sâu vào tim mỗi người dân trong làng.
Người ta nhặt lại được vài trang vở ướt nhòe, viên bi xanh, chiếc nơ tóc – những gì còn sót lại của ba thiên thần nhỏ. Những ước mơ, những lời hứa, tất cả tan biến như bọt nước.
Và người ta gọi mãi…
“Nam ơi… Phúc ơi… An ơi… Sao các con lại ra đi một cách đau thương đến vậy?”
