Căn nhà nhỏ nằm cuối con hẻm nghèo, mái tôn cũ kỹ rỉ sét, vách gỗ đã nhuốm màu thời gian. Trong đó, bà Tám, một bà cụ ngoài bảy mươi tuổi, sống đơn độc. Dù nghèo khó, bà vẫn giữ thói quen mỗi ngày nấu một nồi cơm lớn, san sẻ cho những ai khốn khó hơn mình.Mỗi chiều, khi mặt trời dần khuất sau dãy nhà xập xệ, có một chàng trai trẻ tên Dũng thường ghé qua. Anh ta thất nghiệp, gầy gò và tiều tụy, với bộ quần áo cũ kỹ và đôi mắt đầy mệt mỏi.
“Bà ơi, con xin một chén cơm…” Dũng rụt rè nói, đôi tay bấu chặt vào vạt áo vì ngại ngùng.Bà Tám cười hiền, múc đầy một tô cơm rồi chan thêm ít nước cá kho. “Ăn đi con, có cơm là có sức mà tìm việc làm.”Dũng cúi đầu cảm ơn, rồi cắm cúi ăn ngon lành.
Cơm bà Tám nấu chẳng có gì xa hoa, chỉ là vài hạt cơm trắng, chút cá kho mặn, đôi khi là chén canh rau tập tàng. Nhưng với Dũng, đó là những bữa cơm ấm áp nhất cuộc đời anh.Ngày qua ngày, Dũng đến ăn cơm của bà Tám, rồi lại ra đường tìm việc. Nhưng ở cái thành phố đầy khắc nghiệt này, một kẻ nghèo khó, không bằng cấp như anh chẳng dễ gì có cơ hội.Một hôm, khi ăn xong bữa cơm, Dũng nhìn bà Tám, đôi mắt đỏ hoe.”Bà ơi… sao bà giúp con hoài vậy? Bà cũng nghèo mà…
“Bà Tám mỉm cười, đặt nhẹ bàn tay gầy guộc lên vai anh. “Ngày xưa, khi bà còn trẻ, bà cũng từng được người khác giúp. Giờ bà già rồi, chẳng còn gì ngoài chút cơm, chia sẻ được với ai thì bà vui.”Dũng nhìn bà, lòng trào lên một nỗi biết ơn sâu sắc. Anh tự nhủ, nếu có ngày nào đó thoát khỏi cảnh nghèo, anh nhất định sẽ báo đáp bà.Mười năm sau..
.Dũng giờ đây đã là chủ một quán ăn nổi tiếng trong thành phố. Bằng sự chăm chỉ và lòng quyết tâm, anh từ một kẻ thất nghiệp, đi làm phụ bếp, rồi tích góp mở quán nhỏ, dần dần phát triển thành một nhà hàng lớn. Cuộc sống của anh đã thay đổi hoàn toàn, nhưng trong lòng, anh vẫn không quên người đã từng giúp đỡ mình khi khốn khó nhất.Một ngày nọ, Dũng quay lại con hẻm nghèo xưa kia. Căn nhà cũ của bà Tám vẫn còn đó, nhưng trông tiêu điều hơn trước. Anh gõ cửa, nhưng mãi không ai ra mở. Hàng xóm thấy vậy liền bảo:
“Bà Tám già yếu lắm rồi, sống một mình chẳng ai chăm. Con cháu cũng không có, chỉ quanh quẩn trong nhà thôi…
“Nghe vậy, tim Dũng chợt nhói lên. Anh vội vã đẩy cửa bước vào. Bên trong, bà Tám đang ngồi trên chiếc giường tre cũ kỹ, mái tóc bạc trắng, khuôn mặt nhăn nheo, đôi mắt mờ đục nhìn lên khi nghe tiếng động.”Bà Tám! Con là Dũng đây!”Bà chớp chớp mắt một lúc, rồi như nhận ra người trước mặt, bà cười móm mém:”Dũng đó hả con? Lâu quá rồi…
“Dũng quỳ xuống bên cạnh bà, nắm lấy bàn tay gầy guộc. “Bà ơi, con xin lỗi vì đã để bà sống cô đơn lâu như vậy. Con đã thành công rồi, giờ con đến đón bà về sống với con.”Bà Tám xua tay, giọng yếu ớt. “Thôi… bà già rồi, sống vậy quen rồi. Lỡ làm phiền con thì sao…”Dũng lắc đầu, nước mắt rưng rưng.
“Bà nhớ ngày xưa bà nói gì với con không? ‘Có cơm là có sức mà sống’. Bây giờ con có cơm, có nhà, bà không thể sống cô đơn như vậy nữa!”Bà Tám im lặng một lúc, rồi khẽ thở dài.
Dũng không để bà từ chối thêm, anh nhẹ nhàng đỡ bà dậy, dìu bà ra xe.Từ nay, con chăm sóc bà!Từ ngày đó, bà Tám về sống với Dũng trong một ngôi nhà khang trang phía sau quán ăn lớn của anh. Mỗi ngày, bà ngồi trước hiên, nhìn khách ra vào tấp nập, thấy Dũng tất bật chỉ đạo nhân viên, lòng bà ấm áp lạ thường.Một lần, khi quán đang đông khách, bà kéo Dũng lại, hỏi nhỏ:”Con à, hồi đó ai giúp con mở quán vậy?”Dũng mỉm cười, siết nhẹ bàn tay bà. “Là bà đó! Nếu không có những bữa cơm của bà, con đã không có ngày hôm nay.”Bà Tám cười, đôi mắt rưng rưng xúc động.
Dũng cúi xuống thì thầm:”Bà đã từng là người mẹ thứ hai của con, thì giờ con cũng sẽ là con trai của bà!”Bà Tám không nói gì, chỉ nhẹ nhàng đặt tay lên đầu Dũng, vuốt ve như cách một người mẹ vỗ về con trai mình.Từ đó, quán ăn của Dũng có thêm một cái tên mới: “Cơm Tám – Bữa Cơm Nghĩa Tình”.Và bên trong quán, bà Tám vẫn ngồi đó, với một nụ cười hiền hậu, hạnh phúc vì biết rằng những bữa cơm ngày xưa bà từng san sẻ, giờ đây đã nuôi lớn một tấm lòng.
