Ngôi nhà nhỏ nằm nép mình nơi cuối con đường đất đỏ ngoại ô Ninh Bình, nơi từng vang lên tiếng cười con trẻ, giờ đây chỉ còn tiếng bước chân chậm chạp của ông Phúc – người đàn ông ngoài bảy mươi với tấm lưng còng và đôi mắt mờ đục vì tuổi tác. Ba năm trước, bà Thu – vợ ông – qua đời sau cơn bạo bệnh, để lại ông trong nỗi cô đơn cùng căn nhà từng là tổ ấm của cả gia đình.
Dũng, con trai lớn, từng làm công nhân khu công nghiệp nhưng nghỉ việc do cờ bạc, nợ nần. Thảo – vợ Dũng – ban đầu còn hiền lành, nhưng từ ngày sống cùng chồng, cũng nhiễm tính ích kỷ, thường xuyên than vãn cuộc sống khó khăn. Họ ăn bám ông Phúc, lười lao động, và ngày càng đòi hỏi vô lý.
“Ông bán cái nhà này đi, chia tiền cho chúng tôi! Ông sống một mình thì cần gì nhà rộng?” – Dũng quát vào mặt cha, trong khi Thảo đứng cạnh, im lặng nhưng ánh mắt lạnh lùng.
Ông Phúc lặng im. Căn nhà này là ký ức, là nơi ông và vợ từng trồng một giàn bầu, một luống rau… nơi bà Thu trước khi mất nắm tay ông mà nói: “Mình ráng giữ lấy nhà, đừng để bọn nhỏ bán nó đi… Ở đâu có kỷ niệm, ở đó còn tình người.”
Ông không thể bán. Nhưng sự kiên quyết ấy khiến không khí trong nhà trở nên nặng nề, ngột ngạt như thể mỗi bữa cơm là một cuộc chiến không lời.
Một buổi sáng tháng Mười, trời se lạnh. Dũng bỗng dịu giọng:
– Bố à, hôm nay trời đẹp, con với vợ con muốn đưa bố đi dạo. Mình lâu rồi chưa ra rừng thông, hít chút khí trời cũng tốt.
Ông Phúc ngạc nhiên, nhưng cũng mừng trong lòng. Đã lâu lắm rồi ông không được ai quan tâm như vậy. Ông thay áo, đội mũ, và lên xe máy cùng hai đứa con. Họ đi sâu vào rừng, nơi có những hàng thông cao vút, ánh nắng len lỏi qua tán lá.
Đến một gốc cây cổ thụ, Dũng dừng lại, nói:
– Bố xuống đây nghỉ chút nhé, tụi con đi lấy nước.
Nhưng khi ông vừa ngồi xuống, Thảo từ phía sau rút ra đoạn xích sắt, nhanh như chớp, cùng chồng trói ông vào thân cây. Ông Phúc hoảng hốt, vùng vẫy:
– Mấy đứa làm cái gì vậy? Thả bố ra!
Dũng lạnh lùng:
– Bố sống làm gì nữa? Bố chết rồi, tụi con được cái nhà.
Ông Phúc sững sờ. Từng lời như nhát dao rạch vào tim. Ông kêu cứu, nhưng tiếng kêu chìm trong rừng sâu. Dũng và Thảo leo lên xe, để lại ông với lời dặn cuối:
– Có ai phát hiện thì may ra sống, còn không thì… tùy số trời.
Ngày đầu tiên, ông Phúc còn la hét, hy vọng có ai đó đi ngang. Nhưng rừng vắng, chỉ có gió rít và tiếng chim kêu.
Ngày thứ hai, cổ họng ông khô rát, bàn tay trầy xước vì cố gắng kéo đứt xích. Đêm lạnh như dao cắt, ông run rẩy, nước mắt rơi lã chã. Ông nhớ bà Thu, nhớ mái ấm xưa, nhớ những ngày gia đình còn quây quần bên nhau. Nỗi đau thể xác không bằng nỗi đau bị chính con mình ruồng bỏ.
Sang ngày thứ tư, ông lịm đi, trong mơ hồ nghe tiếng chân người, tiếng chó sủa.
“Trời ơi! Có người bị xích vào cây!” – giọng một người đàn ông vang lên.
Ông Trung, thợ săn trong vùng, vô tình đi ngang và phát hiện ra ông Phúc trong tình trạng nguy kịch. Ngay lập tức, ông cắt xích, cõng ông ra khỏi rừng, đưa tới bệnh viện huyện. Các bác sĩ bảo ông may mắn sống sót, chỉ chậm vài giờ là nguy kịch.
Khi tỉnh lại, ông Phúc không oán trách, chỉ thì thầm:
– Là… con tôi làm… xin đừng trách chúng…
Nhưng ông Trung đã báo công an. Các điều tra viên lập tức vào cuộc. Từ lời khai của ông Phúc, họ tìm thấy đoạn xích, vết bánh xe máy trong rừng, và hóa đơn mua xích sắt tại một cửa hàng gần nhà, đứng tên Dũng.
Thảo, ban đầu chối tội, nhưng khi đối mặt với sự thật và sức ép lương tâm, đã bật khóc, nhận tội. Cô nói:
– Em chỉ theo Dũng… Em sai rồi…
Tòa án nhân dân tỉnh mở phiên xét xử công khai. Cả thị trấn xôn xao, không ai tin con cái có thể làm điều tàn nhẫn đến vậy.
Dũng bị kết án 18 năm tù vì tội cố ý g.iết người. Thảo, vì ăn năn, thành khẩn, nhận án 5 năm. Khi nghe tòa tuyên án, ông Phúc ngồi lặng. Không khóc. Không oán. Chỉ thở dài.
Ông nói trước tòa:
– Dù chúng nó có sai… cũng là máu thịt tôi. Tôi tha thứ. Mong mọi người đừng ghét chúng…
Lời ông khiến cả phòng xử lặng đi. Ai cũng cay mắt.
Sau phiên tòa, ông Phúc trở về ngôi nhà cũ. Dù sức khỏe yếu, ông vẫn tự chăm sóc bản thân. Nhưng ông không cô đơn. Người dân trong xóm thường ghé qua, nấu cơm, sửa nhà, mang biếu thức ăn. Ông Trung – người cứu mạng – trở thành người bạn thân thiết.
Một buổi chiều, ông ngồi bên bàn, viết vào cuốn sổ tay cũ:
“Cuộc đời có thể nhiều đau đớn, nhưng nếu giữ được lòng vị tha, thì ta vẫn còn ánh sáng để bước tiếp…”
Câu chuyện của ông lan truyền khắp nơi. Không chỉ là bài học về sự tha thứ, mà còn là lời nhắc: gia đình không chỉ là nơi sinh ra, mà là nơi biết yêu thương, bảo vệ lẫn nhau – dù trong hoàn cảnh nào.
