Trời Sài Gòn đầu mùa mưa, cơn dông bất chợt khiến người đàn ông đội mũ vải bạc màu phải vội vã co người dưới mái hiên. Bộ quần áo thùng thình và đôi dép tổ ong khiến ông hòa lẫn vào dòng người lao động phổ thông – chẳng ai thèm để mắt. Một số người đi qua, tạt mắt nhìn, rồi lướt đi như thể ông là một chiếc bóng ẩm thấp.
Ông đến trước một căn biệt thự lớn trong khu Phú Mỹ Hưng – cổng sắt, camera đầy đủ. Ấn chuông ba lần, cửa mới mở ra, phía sau là một phụ nữ trạc bốn mươi, sắc sảo trong bộ váy lụa tím.
— “Ông là người xin việc giúp việc hả?” – giọng chị ta khô khốc.
— “Vâng, tôi… chỉ xin làm thử vài ngày, nếu không hợp thì…”
— “Được rồi, vô đi. Tôi đang cần người quét sân, lau kính tầng trệt, dọn nhà kho.”
Ông gật đầu. Trong lúc đi sau chị chủ nhà, ông liếc qua những bức tranh treo tường, những lọ pha lê bày trên kệ – tất cả đều là hàng đắt tiền, nhưng cái đắt hơn cả là sự lạnh lẽo.
Ba ngày sau, ông vẫn âm thầm làm việc. Không than vãn, không hỏi lương, không đòi nghỉ trưa. Cũng không để lại tên thật.
Hôm đó, khi ông đang cúi người lau từng bậc cầu thang gỗ thì có tiếng nói vọng xuống từ trên tầng:
— “Mẹ, nhà mình làm gì có ai giúp việc nam vậy?”
Người phụ nữ hôm ấy cười gằn:
— “À, dân tỉnh lẻ xin vô thử việc. Lúc đầu nói từng làm xây dựng, nhưng nhìn cái dáng thì chắc cũng chỉ là kẻ ăn bám… Thử vài ngày rồi đuổi cũng được.”
Ông nghe, nhưng không nói gì. Chỉ tiếp tục dùng khăn mềm lau sạch từng vết bụi trên lan can, như thể mỗi vết bẩn kia là một lời chua cay cần được xóa sạch.
Tối hôm đó, khi cô gái – con gái của bà chủ – xuống tầng, nhìn thấy ông đang lúi húi nấu ăn, cô bĩu môi:
— “Mẹ để ông ấy vào bếp thật à? Người gì đâu mà rách rưới, thô kệch. Nhỡ đầu trộm đuôi cướp thì sao?”
Không ai biết, người đàn ông kia từng là sinh viên xuất sắc ngành kinh tế, từng thuyết trình trước hàng trăm nhà đầu tư nước ngoài. Càng không ai biết, chỉ ba ngày trước, ông còn đang đứng trên tầng cao nhất của tòa nhà tổng hành dinh – nơi treo tấm biển: “Tập đoàn khách sạn và dịch vụ cao cấp Lộc Minh”.
Và ông là Trịnh Huy Minh – Chủ tịch hội đồng quản trị.
Mọi chuyện bắt đầu từ cuộc gọi giữa ông và một người bạn thân – ông Đoàn, chủ tịch một công ty bất động sản lớn đang tìm đối tác để xây dựng chuỗi khách sạn cao cấp tại Đà Nẵng.
— “Bên tôi đang cân nhắc hai đối tác. Cậu biết đấy, tiền thì ai cũng có, nhưng tôi cần người tử tế. Tôi không muốn hợp tác với người khinh thường người nghèo, coi thường nhân sự tuyến đầu.”
Trịnh Huy Minh im lặng một hồi, rồi nhẹ nhàng hỏi:
— “Tôi có thể xin một yêu cầu nhỏ không?”
— “Gì cơ?”
— “Cho tôi làm thử một tuần… ở nhà cậu. Dưới vai một người giúp việc.”
Ông Đoàn phì cười, tưởng bạn đùa.
Ba ngày sau, người phụ nữ trong căn biệt thự đón một “người giúp việc” mới. Và không hề hay biết, kẻ mà mình gọi là “ăn bám” kia, chính là người sẽ định đoạt số phận một thương vụ trăm tỷ.
Sáng thứ bảy, ông Đoàn cùng vài trợ lý tổ chức buổi họp mặt đối tác ngay tại biệt thự.
Cả nhà tất bật chuẩn bị, riêng người đàn ông kia vẫn cắm cúi lau kính. Khi khách đã đến đông đủ, bà chủ nhà lật đật chỉnh lại tóc tai, kéo tay chồng mình hỏi nhỏ:
— “Sao hôm nay trông anh căng thẳng vậy?”
Ông Đoàn không đáp. Chỉ chậm rãi nói:
— “Chủ tịch bên tập đoàn Lộc Minh nói sẽ đến dự, nhưng không báo trước thời gian. Bên đó kín tiếng lắm.”
Bà chủ liếc sang người giúp việc, khẽ nhíu mày:
— “Anh nói là đối tác sang trọng lắm à?”
— “Ừ, nghe đâu là người rất giản dị, thích thử nhân sự bằng cách quan sát trực tiếp. Nếu thấy không đủ tử tế, họ sẽ rút lui ngay, không cần giải thích.”
Đúng lúc đó, người đàn ông mặc áo sơ mi trắng đơn giản, quần vải thẳng nếp, bước vào giữa phòng khách. Bà chủ thoáng bối rối, vì ông… quá quen.
— “Ơ, ông… ông giúp việc?”
Tiếng cười nhẹ vang lên:
— “Xin lỗi vì sự xuất hiện đường đột. Tôi là Trịnh Huy Minh. Người ba ngày trước còn lau sàn nhà bà.”
Căn phòng như chết lặng.
Ông Đoàn bước ra, siết chặt tay bạn, đôi mắt long lanh:
— “Tôi đã nói rồi… cậu vẫn chiêu trò như xưa.”
Ông Minh quay sang nhìn bà chủ, ánh mắt không hề giận dữ, chỉ có sự trầm mặc của người từng đi qua nhiều tầng lớp người:
— “Tôi xin lỗi nếu đã làm phiền gia đình bà. Nhưng cảm ơn vì những gì tôi chứng kiến.”
Ông quay lưng, rời khỏi căn biệt thự, để lại sau lưng những ánh mắt chưng hửng và một căn phòng im ắng.
Tuần sau, người phụ nữ ấy bị điều chuyển khỏi vị trí quản lý nhân sự khu vực phía Nam – một cách nhẹ nhàng nhưng không thể cứu vãn. Lý do ghi trên giấy là: “Không đạt tiêu chí về nhận diện và ứng xử với nhân sự quan trọng.”
Người ta đồn rằng bà ta từng lỡ miệng gọi Chủ tịch tập đoàn Lộc Minh là “kẻ ăn bám”.
Người ta cũng đồn rằng, sau đó, bà đến xin lỗi, nhưng chỉ nhận được một câu duy nhất:
— “Nếu tôi không phải là Chủ tịch, thì liệu lời xin lỗi đó còn đến không?”