Mùng 5 tháng nào cũng vậy, đúng 9 giờ sáng, điện thoại tôi sẽ ting một cái. Không cần nhìn, tôi cũng biết: 6 triệu, từ một tài khoản tên “Nguyễn Văn T”. Nhưng tháng này, ông T – bố chồng tôi – đã mất được gần hai tháng rồi… Thế ai đang gửi tiền?
Tôi tên là Ngọc, năm nay 38 tuổi, sống cùng hai con gái là Mai (12 tuổi) và Linh (9 tuổi). Cách đây bảy năm, tôi và chồng – Anh Tuấn – quyết định ly thân sau nhiều năm mâu thuẫn âm ỉ, không thể hàn gắn. Không có ai sai rõ ràng, cũng chẳng có ai đúng. Chỉ là tình cảm dần cạn, lời nói dần nhạt, và sự im lặng trở thành bức tường lạnh lẽo giữa hai con người từng đầu ấp tay gối.
Tôi dẫn hai con về sống với mẹ ruột ở xã Phú An, cách TP. Huế khoảng 30 cây số. Căn nhà cấp bốn nằm khuất sau rặng tre, bình dị nhưng ấm áp. Từ ngày về đây, tôi làm giáo viên tiểu học ở trường làng, ngày đi dạy, tối về soạn bài và chăm sóc hai con. Đời sống không dư dả, nhưng yên ổn.
Gia đình chồng tôi sống ở Đà Nẵng, cách hơn 100 cây số. Ban đầu, bố mẹ chồng – ông bà Nguyễn Văn T và bà Lê Thị Hoa – có vài lần đến thăm cháu. Tôi vẫn đón tiếp tử tế, dù trong lòng nhiều ngổn ngang. Vài năm gần đây, ông bà không còn đến nữa, lý do là sức khỏe yếu, tuổi đã cao, đường xa không tiện đi lại. Tôi thì bận, và thú thực cũng không muốn mặt đối mặt với chồng cũ, nên không đưa các con về thăm nhà nội.
Chuyện bắt đầu từ một ngày đầu tháng…
Tháng ấy là tháng 6, cách đây bảy năm. Lần đầu tiên ông T chuyển tiền, tôi ngạc nhiên. Gọi điện hỏi, ông chỉ nhẹ nhàng nói:
“Tiền này ông bà nội cho cháu ăn học. Con đừng ngại. Tháng nào ông cũng gửi, đến khi nào không gửi được nữa thì thôi.”
Tôi từ chối. Tôi bảo: “Con còn đi làm được, không thiếu thốn đến mức ấy đâu.” Nhưng ông vẫn cười hiền rồi tắt máy. Và đúng như lời, tháng nào cũng mùng 5, đúng 9 giờ sáng, tôi nhận được chuyển khoản từ tài khoản của ông. Mỗi lần đều đúng 6 triệu, chưa trễ một ngày.
Ban đầu tôi thấy áy náy. Nhưng rồi nghĩ lại: đó là tấm lòng ông bà dành cho cháu. Tôi không tiêu vào chuyện riêng, mà dùng để mua sách, mua quần áo, đóng học phí cho hai đứa. Những dịp lễ tết, tôi cũng mua ít quà gửi ngược về cho ông bà. Nhưng ông bà không bao giờ nhận, chỉ nói: “Giữ lấy nuôi cháu.”
Và rồi, tháng 3 vừa rồi, bố chồng tôi qua đời.
Đó là một sáng chủ nhật, tôi đang lau nhà thì điện thoại reo. Là Tuấn – chồng cũ. Tôi ngần ngừ mấy giây rồi mới nghe máy.
“Ba mất rồi. Đột quỵ lúc rạng sáng. Bác sĩ bảo không kịp đưa đi.”
Tôi lặng người.
Dù đã ly thân, nhưng ông T vẫn là người thân, và với tôi, ông là người tử tế, hiểu chuyện và hết lòng thương cháu. Tôi quyết định đưa hai con về Đà Nẵng dự tang lễ. Lần đầu sau bảy năm, tôi bước vào căn nhà cũ, nơi từng là tổ ấm. Không còn cảm giác oán giận, chỉ có một nỗi trống trải lạnh lẽo.
Hai con bé đứng lặng bên linh cữu ông nội, tay nắm tay. Tôi thấy mắt Mai đỏ hoe.
Nhưng điều kỳ lạ chưa dừng ở đó…
Sau tang lễ, tôi trở lại Phú An. Tháng đó, ngày mùng 5 lại đến. Tôi cứ nghĩ sẽ không còn khoản chuyển tiền quen thuộc ấy nữa. Nhưng đúng 9 giờ sáng, điện thoại ting lên.
6 triệu. Từ “Nguyễn Văn T”.
Tôi rùng mình.
Tài khoản đó vẫn hoạt động. Vẫn gửi tiền. Ai đang đứng sau? Tôi gọi thử vào số cũ của ông T, nhưng đã tắt máy. Tôi nhắn tin cho Tuấn hỏi, nhưng anh chỉ trả lời cụt lủn: “Không biết. Em hỏi má thử.”
Tôi định gạt đi, nhưng rồi tháng sau nữa, lại một lần nữa, mùng 5, 6 triệu lại đến.
Rồi đến ngày giỗ 49 của ông T.
Tôi nghĩ mãi rồi quyết định đưa hai con về thắp hương. Phần vì để tỏ lòng biết ơn, phần vì muốn hỏi cho ra ngọn ngành chuyện tiền bạc. Tôi không ham muốn gì, nhưng thấy điều gì đó không đúng, một bí mật nào đó đang được giấu kín.
Vừa tới nơi, bà Hoa – mẹ chồng tôi – ngạc nhiên ra mặt. Nhưng bà vẫn vui vẻ đón tiếp, bày mâm cơm cúng.
Sau khi thắp nhang, tôi đưa Mai và Linh ra ngoài chơi với mấy anh chị họ, rồi vào bếp giúp bà dọn dẹp. Khi chỉ còn hai người, tôi nhẹ giọng hỏi:
“Má… mấy tháng nay vẫn có người chuyển tiền vào tài khoản con, tên vẫn là của ba.”
Bà Hoa lặng đi một lúc lâu. Rồi bà ngồi xuống, đưa tay chùi nước mắt. Và bà bắt đầu kể…
Bà Hoa – mẹ chồng tôi – ngồi lặng hồi lâu, tay lần tràng hạt như đang đếm lại từng ký ức cũ. Tôi im lặng, chờ đợi. Rồi bà khẽ cất giọng, chậm rãi như nói với chính mình:
“Con có nhớ hồi con mới bế hai đứa nhỏ về nhà ngoại không? Khi đó, ba nó giận lắm. Nhưng ông T không nói gì cả. Chỉ bảo: ‘Miễn cháu mình được sống yên ổn, đủ đầy là được’.”
Bà dừng lại một chút, giọng nghèn nghẹn:
“Chính ba con, ổng năn nỉ má… trích một phần lương hưu của ổng để gửi hàng tháng cho con nuôi cháu. Ban đầu ổng định gửi 3 triệu, má mới la: ‘Thế ông sống bằng gì?’. Ổng nói: ‘Còn chút nào, tôi dành hết cho tụi nhỏ. Tôi không về già mà ích kỷ được’.”
Tôi nghe tới đó, mắt đã nhòe nước. Từ ngày tôi rời đi, tôi cứ nghĩ ông bà bên đó trách móc, giận dữ. Không ngờ, ông T lại âm thầm làm điều đó suốt 7 năm – không một lời trách, không một lần nhắc công.
“Nhưng ba mất rồi… thì ai đang gửi tiền, má?” – tôi hỏi.
Bà không nhìn tôi. Bà đứng dậy, đi vào phòng ngủ. Một lát sau, bà mang ra chiếc phong bì nhỏ màu vàng sẫm, đưa tôi.
Tôi mở ra – là tờ giấy ghi chép tay, nét chữ run run nhưng rõ ràng:
“Để lại cho con Ngọc – mẹ của cháu Mai và Linh.Nếu tôi mất đi, xin bà Hoa mỗi tháng vẫn chuyển cho con số tiền như cũ, đến khi hai đứa cháu vào đại học. Số tiền tôi đã để trong két sắt, cùng với một bì thư có sổ tiết kiệm. Đây là trách nhiệm của tôi – một người ông, và một người cha.”
— Nguyễn Văn T.
Tôi lặng người. Bà Hoa kể tiếp:
“Ổng lập sổ tiết kiệm cách đây 5 năm. Giấu má. Mãi đến năm ngoái, khi đi khám, bác sĩ bảo tim không ổn, ổng mới nói thật. Trong két còn hơn 500 triệu. Ổng bảo má: ‘Dù tui không còn, bà nhớ giữ lời giúp tui’. Nên má… vẫn tiếp tục chuyển, con đừng sợ.”
Tôi không kìm được nữa. Tôi bật khóc, nức nở như một đứa trẻ.
7 năm. Mỗi mùng 5. Một tình yêu lặng lẽ nhưng sâu sắc đến nghẹn lòng. Không phô trương, không cần đền đáp. Ông T – người mà tôi từng ngại ngùng đối diện – hóa ra là người luôn theo dõi, bảo bọc chúng tôi từ xa, bằng cách âm thầm nhất.
Sau hôm đó, tôi xin phép bà Hoa được dẫn hai con lên bàn thờ ông nội.
Tôi thắp nhang, rồi bảo hai đứa:
“Cảm ơn ông nội đi, vì ông đã lo cho con từng cuốn vở, từng cái áo.”
Mai và Linh không nói gì. Nhưng tôi thấy chúng đứng lâu hơn thường lệ, hai tay chắp lại, mắt rưng rưng.
Sau lễ cúng 49 ngày, bà Hoa bảo tôi chờ một lát rồi vào phòng tìm một cái hộp gỗ cũ. Trong đó, ngoài sổ tiết kiệm, còn có một cuốn sổ nhỏ – kiểu sổ tay bình thường – mà ông T viết tay gần đầy kín.
Ngày… tháng… năm: Hôm nay chuyển tiền cho con Ngọc. Không biết con có thấy phiền không. Nhưng tôi nghĩ mãi, thà cho cháu một bữa cơm thêm, còn hơn để con mình khổ.
Ngày… tháng… năm: Mưa lớn. Lo Mai bị ho. Không biết con Ngọc có kịp mua áo mưa mới cho hai đứa không.
Ngày… tháng… năm: Hôm nay nghe bà Hoa nói con Ngọc gửi bánh trung thu ra. Mà lại toàn loại rẻ tiền. Chắc ngại tốn. Thương con.
Mỗi dòng ngắn gọn. Nhưng chứa biết bao nhiêu tình cảm lặng thầm, của một người ông – người cha – vẫn theo dõi từng bước con cháu mình từ xa.
Tôi trở về Phú An cùng hai con, lòng nhẹ nhõm nhưng đầy thương nhớ. Tôi không nói cho các con biết hết mọi chuyện, nhưng trong lòng tôi, từ đó về sau, ngày mùng 5 không còn là một ngày bất thường.
Nó là ngày mà tôi nhớ đến một người đã khuất, người không nói nhiều, nhưng sống trọn nghĩa tình.
Tôi không còn nhận tiền nữa. Tôi nói với bà Hoa:
“Má giữ lại. Con giờ đủ khả năng lo cho tụi nhỏ rồi. Con nợ ba một ân tình, con sẽ trả bằng cách khác – dạy các con sống tử tế, sống biết ơn.”
Có những tình cảm không ồn ào. Có những người cha, người ông không nói lời yêu thương, nhưng lại thể hiện bằng cách lặng lẽ hy sinh – suốt cả cuộc đời.
