Chiều hôm đó, Hà Nội như phủ một lớp khói mỏng. Nắng nhòe như nước mắt, loang loáng trên mặt đường nhựa đen sì. Thị Pu đứng trước cửa quán ăn nhỏ nơi góc phố cổ, tay xiết chặt quai ba lô, lòng không dám thở mạnh.
“Không có bằng cấp, không có kinh nghiệm, còn nói giọng lơ lớ. Muốn xin việc? Về quê đi cháu ơi!”
Câu nói như tát vào mặt Pu. Cô gái mười chín tuổi, từ Cao Bằng xuống Hà Nội ôm mộng học hành, đứng chết trân. Đôi mắt cụp xuống, hai bàn tay đan chặt vào nhau. Vậy mà không hiểu sao, bà chủ quán – người phụ nữ gắt gỏng, mắt sắc như dao cạo – lại đột nhiên nói:
“Thôi, thiếu người quá. Vào phụ bếp đi, làm được thì giữ.”
Pu gật đầu lia lịa, như thể bám được chiếc phao giữa cơn giông. Không ai biết cô đã ăn mì tôm suốt ba ngày để tiết kiệm tiền trọ, không dám bật điện quá 10 giờ vì sợ vượt tiền điện giới hạn. Hà Nội hoa lệ, nhưng với cô gái miền núi vừa rụt rè vừa cứng đầu, nó là cả một mê cung.
Công việc không dễ. Từ sáng đến tối, hết rửa chén, cắt rau đến lau dọn sàn nhà. Bà chủ – người mà nhân viên vẫn lén gọi là “bà Hỏa” – khó tính, nói câu nào như đâm trúng tim. Vậy mà Pu không hề bỏ chạy.
Cô lặng lẽ làm, cười hiền khi bị mắng, và chẳng bao giờ than phiền.
Đôi lúc, bà chủ lén nhìn cô – cái cách con bé dọn mâm cúng gọn ghẽ, hay khi đứng trân trân nhìn bức ảnh mẹ con ai đó treo trong bếp – lòng bà cứ nhói một nhịp. Không rõ vì đâu.
Hôm đó là một ngày rất nóng. Quán đông nghẹt khách. Pu vừa bê bát canh cá ra bàn, thì chiếc vòng tay bạc nhỏ trên cổ tay cô trượt xuống. Nó rơi, lăn lóc dưới chân bà chủ.
“Cạch.”
Âm thanh nhỏ mà vang lên như sét giữa trời quang.
Bà đứng sững lại. Đôi mắt không rời khỏi chiếc vòng. Những ký ức đột ngột bật dậy, như thể chỉ đợi một tiếng gọi.
Một chiếc vòng bạc cũ kỹ, méo mó ở một đầu – chính tay bà từng khắc chữ “P” mờ nhòe – chữ cái đầu tên đứa con gái bà đã bỏ lại trong bụi ngô sau trận cãi vã nảy lửa với mẹ chồng. Khi đó, bà mới mười bảy, chưa biết làm gì ngoài khóc. Đứa trẻ không khóc khi bị bỏ lại, chỉ nhìn theo bà bằng ánh mắt ướt như cơn mưa đêm.
Hai mươi năm trôi qua. Bà cứ nghĩ nó đã không sống nổi. Hoặc nếu sống, thì cũng đâu thể nào… là cô bé này.
“Cái vòng này… mày lấy ở đâu ra?” – giọng bà nghèn nghẹn, khác hẳn mọi khi.
Pu giật mình, cúi nhặt chiếc vòng.“Dạ… mẹ em bảo em đeo từ bé. Là vật duy nhất tìm thấy khi em bị bỏ rơi. Em ở trại trẻ mồ côi mười hai năm, sau đó được một người ở quê nhận nuôi.”
Bà chủ ngồi phịch xuống ghế.
Tất cả âm thanh trong quán dường như bị hút về phía sau. Chỉ còn tiếng quạt máy và tiếng tim bà đập thình thịch trong ngực.
“P… Pu?”
Pu ngơ ngác:“Dạ? Sao cô biết tên em?”
Bà chủ bỗng òa khóc.
Không phải kiểu khóc vỡ òa, mà là thứ nước mắt của người đã giữ trong lòng một gánh nặng suốt hơn hai mươi năm, nay đổ sụp xuống như mái nhà bị gió cuốn.
Hôm đó, quán nghỉ sớm. Bà chủ kéo Pu ra ghế đá phía sau. Kể. Từng chút một. Kể cả chuyện bà đã từng định quay lại tìm, nhưng khi trở lại cánh đồng, bụi ngô đã bị nhổ trụi, đứa bé biến mất. Bà lang thang hỏi khắp nơi, không ai biết. Rồi bà lấy chồng, sinh con, ly hôn, mở quán ăn – sống như thể không có quá khứ.
Pu lặng người.
“Cô… là mẹ ruột em sao?”
Bà chỉ gật đầu, nước mắt chảy tràn.
Cô bé từng mơ có một gia đình, từng ghen tị với những người có mẹ, có người nấu cơm, có người mắng yêu… Giờ phút này, tất cả trộn lẫn thành một nỗi nghẹn. Pu không biết nên vui hay nên giận.
Nhưng khi bà chủ khẽ cầm tay cô, đôi mắt hối hận rã rời – cô chỉ im lặng rồi nhẹ nhàng gật đầu.Không tha thứ ngay được. Nhưng cũng không thể không nhận ra… bàn tay đó giống mình đến lạ.
Vài tháng sau, mọi người trong quán gọi Pu là “con gái bà chủ”. Không ai biết gốc gác, chỉ thấy bà Hỏa bỗng dưng đổi tính: không mắng chửi, hay mua sữa về cho “con bé”. Còn Pu – cô bé từ Cao Bằng ngày nào – giờ đã có thêm một gia đình lặng lẽ nơi góc phố Hà Nội, và một chiếc vòng bạc, không còn là vết thương – mà là minh chứng cho sợi dây máu thịt từng đứt đoạn, giờ được nối lại bằng yêu thương.
