Chiều hôm đó, nắng hanh hao rải vàng trên vườn chuối sau nhà. Bà Liễu, ngoài sáu mươi, đang lúi húi nhặt rau thì bé Na – đứa cháu gái sáu tuổi – lon ton chạy từ ngoài ngõ vào. Trong tay con bé là một chiếc túi đen cột chặt, nhìn thì bình thường nhưng hơi phồng lên, trông nặng nề.
“Bà ơi, đây là gì?” – Na hồn nhiên hỏi, mắt sáng ngời như vừa nhặt được kho báu.
Bà Liễu thoáng chột dạ. Bà nhận lấy, mở ra, và chết lặng: bên trong là những cọc tiền dày cộm, xen lẫn một con dao gấp còn vương vết đỏ sậm. Mùi tanh nồng xộc thẳng vào mũi, khiến tim bà đập thình thịch.
“Na, con nhặt ở đâu thế?” – bà run run hỏi.
“Ở bụi tre ngoài ngõ kìa bà. Nó rơi ngay trước cửa nhà mình!” – bé con hồn nhiên đáp.
Cả người bà Liễu bủn rủn. Trực giác mách rằng đây không phải chuyện nhỏ.
Chiếc túi đen được bà cất vội vào tủ, khóa chặt. Nhưng đêm ấy, bà không tài nào chợp mắt. Cảnh con dao loang máu cứ ám ảnh, và cả suy nghĩ: nếu có ai quay lại tìm, lỡ họ biết Na đã nhặt được, liệu gia đình mình có gặp nguy hiểm?
Quả nhiên, hôm sau, cả xóm rộ lên tin dữ: một vụ cướp có án mạng vừa xảy ra trên tuyến đường liên xã. Nạn nhân là chủ một tiệm vàng, hung thủ bỏ trốn, manh mối mờ mịt.
Bà Liễu bủn rủn. Chẳng lẽ chiếc túi ấy chính là tang vật?
Khi con trai bà – anh Hòa – đi làm về, bà định nói ra sự thật. Nhưng nhìn hai đứa cháu thơ ngây đang chơi, bà lại nghẹn lời. Đêm muộn, bà vẫn thở dài, giấu kín.
Đến khi con dâu – chị Lan – vô tình phát hiện chiếc túi trong tủ, mọi chuyện vỡ lở.
“Trời ơi, mẹ! Sao mẹ không báo công an? Giữ cái này trong nhà, lỡ họ điều tra ra thì cả gia đình mình thành tòng phạm mất!” – Lan hốt hoảng.
Anh Hòa thì lặng thinh, mặt đanh lại. Anh vốn làm công nhân, lương ba cọc ba đồng, nhìn số tiền kia, lòng dấy lên cơn thèm khát.
“Hay là… giữ lại? Chúng ta đang khổ sở, đây có thể là cơ hội…” – anh nói nhỏ.
Chị Lan sửng sốt: “Anh điên rồi à? Đây là máu người khác đấy! Tiền này không sạch đâu.”
Cả hai vợ chồng cãi vã kịch liệt. Bà Liễu ngồi giữa, lòng đau như cắt. Bà biết rõ, giữ lại chỉ chuốc họa, nhưng báo công an thì nguy hiểm, lỡ bọn tội phạm phát hiện gia đình bà chính là người nắm tang vật, liệu chúng có buông tha?
Những ngày sau, có vài kẻ lạ mặt xuất hiện quanh xóm, ánh mắt soi mói. Một buổi tối, khi cả nhà đang ăn cơm, có tiếng gõ cửa dồn dập. Một người đàn ông lực lưỡng, mặt mũi bặm trợn, đứng ngoài:
“Có ai nhặt được túi đồ của tôi không? Rơi ngoài đường mấy hôm trước. Ai mà giữ thì khổ đấy…” – giọng hắn lạnh như băng.
Bà Liễu run lẩy bẩy, giả vờ không biết. Nhưng từ hôm đó, bà luôn có cảm giác bị dõi theo.
Đêm nọ, trong sân vang lên tiếng động. Anh Hòa chạy ra thì thấy chiếc cổng bị ai đó cạy khóa dở dang. Cả nhà sợ hãi, ôm nhau co ro. Bé Na thì khóc nấc: “Bà ơi, con sợ!”
Áp lực đến đỉnh điểm. Cuối cùng, bà Liễu cứng rắn: “Chúng ta không thể để tội ác treo lơ lửng trên đầu thế này. Mai, mẹ sẽ mang chiếc túi đến công an.”
Anh Hòa ban đầu phản đối kịch liệt, nhưng ánh mắt kiên quyết của mẹ khiến anh lặng im.
Hôm sau, cả gia đình cùng nhau đem túi đến đồn công an. Các điều tra viên mở ra, kiểm tra, sắc mặt lập tức biến đổi. Họ khẳng định đây chính là tang vật trong vụ án mạng, và cảm ơn gia đình đã dũng cảm giao nộp.
Chưa đầy một tuần sau, tin tức chấn động: công an đã lần ra tung tích nhóm cướp nhờ dấu vân tay còn sót lại trên con dao. Ba tên bị bắt, kẻ cầm đầu chính là… gã đàn ông từng gõ cửa nhà bà Liễu hôm nọ.
Cả nhà thở phào, nhưng nỗi ám ảnh vẫn còn đó. Bà Liễu nhiều đêm mất ngủ, nghĩ đến cảnh nếu hôm ấy bà vì sợ hãi mà im lặng, có lẽ gia đình đã gặp họa sát thân.
Vụ án khép lại. Công an trao giấy khen cho gia đình bà vì đã hợp tác. Anh Hòa nhìn vào tờ giấy, bỗng xấu hổ vì từng nghĩ đến chuyện giữ tiền. Anh quay sang nắm tay vợ: “May mà có em và mẹ, không thì anh đã lầm đường.”
Bé Na hồn nhiên hỏi: “Vậy là bà đã cứu cả nhà mình hả?”
Bà Liễu ôm chầm lấy cháu, nước mắt rưng rưng: “Không, chính con cứu đấy. Nếu con không mang túi về, chúng ta đã chẳng biết mà tránh được nguy hiểm.”
Ngôi nhà nhỏ lại trở về bình yên. Những vết thương lòng rồi cũng dần lành. Và hơn hết, họ hiểu rằng: tiền bạc có thể mua được nhiều thứ, nhưng không thể đổi lại sự thanh thản và tính mạng con người.
Cuộc đời đôi khi đặt con người trước những cám dỗ ghê gớm. Nhưng chỉ một lựa chọn đúng đắn, một sự can đảm, cũng đủ cứu rỗi cả một gia đình. Và trong những giây phút sinh tử, tình thân – cùng niềm tin vào công lý – chính là ngọn đèn soi đường qua bóng tối.
